معرفى کتاب:« گلشن جلوه» (مقاله پژوهشی حوزه)
درجه علمی: علمی-پژوهشی (حوزوی)
حوزه های تخصصی:
دریافت مقاله
آرشیو
چکیده
متن
در سلسله کاروان فضیلت و قافله حکمت، حکیم میرزا ابوالحسن جلوه زوارهاى برجستگى خاصى دارد. این نمونه والاى جهاد فکرى و پاسدار بزرگ حکمتشیعى از سلاله پاک خاندان عترت و طهارت مىباشد که زندگى، آثار و اندیشههایش مىتواند براى مشتاقان فضایل و انسانهایى که جهت کسب معارف و تزکیه نفوس مىکوشند سرمشق باشد. او در زمره اندیشمندان اسلام است که کوشید تا فروغ اندیشه اسلامى را به درون جانها و روانهاى مشتاق بتاباند و تشنگان معرفت را از چشمه جوشان عرفان و فلسفه برخوردار کند. این دانشمند، زیر بناى آگاهىهاى خود را معارف دینى و حقایق قرآنى و فرهنگ اهلبیت علیهم السلام قرار داده و خود را در حصار اندیشههاى خشک فلسفى محبوس نکرد و ضمن تدریس و تحقیق به مسائل اجتماعى توجه داشت و در جهت رفع گرفتارى انسانها در حد توان تلاش داشت. از دوران کودکى با عشق به اهلبیت علیهم السلام تربیت گردید و به تدریجبا کسب کمالات و افزایش معرفت نسبتبه این خاندان جاذبهاى از محبت و پیوندى قلبى با خاندان وحى بر اعماق وجودش بیش از پیش جاى گرفت.
این حکیم نامدار قناعت را پیشه خود ساخت و به نسبت کاستن از تمایلات، خویش را از اسارت امور ناپایدار رهایى داد و با عزت نفس و مناعت طبع زیست و در اندیشه و عمل به این حالت پایدار بود چنانچه در سرودهاى گفته است:
از دولت قناعتخوش زیستم به عز
اى واى اگر نبودى این گون هنر مرا
و در بیتى دیگر نفرت خویش را از تشکیلات حکومتى و پادشاهان ابراز داشت:
ما گداییم و نیاریم فرو سر به شهان
این سخن ما به همه بوم و به هرجا زدهایم
حکیم جلوه در مدت 41 سال تدریس در مدرسه دارالشفاى تهران شاگردان متعددى را تربیت نمود که هرکدام از آنان خود مدرس نامدار و دانشور فرزانه به حساب مىآیند. در میان این شاگردان، آیة الله العظمى میرزا محمد على شاه آبادى (استاد حضرت امام خمینىقدس سره) قابل ذکر است که امام راحل مجذوب صفاى معنوى و لطافت روحى او بوده است. مرحوم آیة الله میرزا على اکبر یزدى حکمى در مکتب جلوه حکمت و ریاضیات را فرا گرفت که حضرت امام خمینىقدس سره در شهر مقدس قم ازمحضرش استفاده کرد. سید حسین بادکوبهاى نیز ریاضیات و فلسفه را نزد جلوه آموخت که خود مدتى استاد فیلسوف عالیقدر، مفسر کبیر علامه طباطبایى بود.
گرچه حکیم جلوه به قول خویش تصنیف و اثر مستقلى از خود به یادگار ننهاد; ولى از این فرزانه وارسته حدود 25 رساله، حاشیه و شرح بر آثار فلسفى و عرفانى قدما باقى است که اغلب آنها به حلیه طبع آراسته نشده و به صورت نسخههاى ارزشمندى در کتابخانههاى معتبر کشور نگهدارى مىشود.
در بهار سال 1373 با تلاش پیگیر نویسنده جوان غلامرضا گلى زواره مراسم صدمین سالگرد رحلت این حکیم، در موطنش زواره برگزار شد که گروهى از اساتید حوزه و دانشگاه، عدهاى از مسئولان فرهنگى استان اصفهان، جمعى از نویسندگان و محققان و تنى چند از بستگان حکیم جلوه در این محفل با شکوه حضور داشتند که طى آن، شخصیتهاى ارزشمندى همچون حضرت آیة الله سبحانى، علامه حسن زاده آملى، استاد على دوانى و... با سخنان شیوا و شیرین و پر محتواى خویش ابعاد شخصیتى و جنبههاى معرفتى حکیم جلوه را براى حاضران تشریح نمودند.
حضرت آیة الله سبحانى درباره این مراسم فرمود:
«مراسم بزرگداشتحکیم فرزانه، آیتبزرگ خدا که در زادگاهش زواره برگزار شد از سادگى و در عین حال جلالت معنوى برخوردار بود. جملاتى که بر روى پارچهها نوشته شده بود همگى از تجلى یک روح عرفانى و معنوى حکایت مىکرد. این جانب در سمینارهاى متعددى شرکت کردهام ولى روح عرفانى ومعنوىاى را که بر این مراسم سایه افکنده بود، تنها نظیر آن را در بزرگداشت استاد بزرگ مرحوم آیة الله علامه سید محمد حسین طباطبایىقدس سره در کازرون دیدم».
پس از آن مراسم، تصمیم گرفته شد تا به پاس تجلیل از تلاشهاى علمى و فرهنگى حکیم جلوه یادنامهاى تهیه و به پیشگاه علاقمندان به حکمت و معرفت تقدیم شود. کتاب «گلشن جلوه» که حاوى مقالاتى از اندیشمندان حوزه و دانشگاه مىباشد و به اهتمام نویسنده معاصر غلامرضا گلى زواره به طبع رسیده است، ماحصل این تلاش مىباشد. اثر یاد شده در چهار بخش تنظیم شده است:
بخش اول که عنوان بوستان حکمتبراى آن برگزیده شد، حاوى مقالات عرفانى و فلسفى به همراه معرفى تعدادى از آثارحکیم جلوه مىباشد.موضوعات این بخش عبارتند از:
آفتاب معرفت، آیة الله حسن حسن زاده آملى;
مکتب تفکیک، کدام تفکیک؟ آیة الله شیخ جعفر سبحانى;
جایگاه خرد در منابع استنباطى، آیة الله محمد ابراهیم جناتى;
عرض ادب به پیشگاه دو حکیم الهى (صدراى شیرازى جلوه زوارهاى)، آیة الله رضا استادى;
عقل از دیدگاه عارف، حجة الاسلام والمسلمین حسن روضاتى;
بازنگرى در حرکت جوهرى، حجة الاسلام والمسلمین على عابدى شاهرودى;
معرفى، تبیین و ترجمه رساله حرکت در جوهر حکیم جلوه زوارهاى، حجة الاسلام و المسلمین حسن ممدوحى;
ربط حادث به قدیم یا متغیر به ثابتحجة الاسلام و المسلمین، محسن غرویان;
رسالة فی بیان استجابة الدعاء للحکیم جلوه، حجة الاسلام والمسلمین سید هادى طباطبایى;
رسالة «القضیة المهملة هی القضیة الطبعیة » للحکیم جلوه، حجة الاسلام و المسلمین عزالدین رضانژاد.
در بخش دوم با نام گلستان اندیشه شامل مقالات ادبى، فرهنگى و تاریخى، که موضوعات آن به شرح زیر است:
جلوه کمال، حجة الاسلام و المسلمین جواد محدثى;
شرح حال جلوه به قلم خودش;
مختصر شرح احوال میرزاى جلوه، حکیم میرزا محمد طاهر تنکابنى;
عالمى نامدار، حجة الاسلام و المسلمین حسن رمضانى;
جلوه شعرى حکیم جلوه، حجة الاسلام والمسلمین احمد صادقى اردستانى;
سید حکیمان، استاد محمد حسن رجائى زفرهاى;
به یاد حکیم از یاد رفته، میرزا محمد طاهر تنکابنى، دکتر حسن فقیه عبد اللهى;
دانشورى مبارز (سیرى در زندگانى آیة الله حاج شیخ عبد النبى نورى شاگرد حکیم جلوه)، گلبهار رئیسى;
سید حسین بادکوبهاى شاگرد جلوه و استاد علامه طباطبایى، دکتر عبد الحسین شهیدى;
محیط تحقیق (سیرى در زندگانى استاد سید محمد محیط طباطبایى)، استاد سید عبد العلى فناء توحیدى.
شمس الحکماء (سید على اکبر فتوحى زواره)، استاد محمود مولوى;
پزشک شاعر (یادى از دکتر فتوحى طباطبایى زواره)، استاد مرتضى شفیعى اردستانى;
ارج رنج، دکتر سید محمد على احسانى طباطبایى;
خسرو اقلیم دل، سرودهاى از شهاب تشکرى شاعر کویر;
محفلى با شکوه، حجة الاسلام و المسلمین سیدعباس رفیع پور;
یاد ماندگار، غلامرضا گلى زواره;
معرفى کتاب، غلامرضا گلى زواره.
مقالات بخش سوم که گلشنى در باغ فضیلت نام دارد توسط تدوین کننده یادنامه (گلى زواره) به رشته تحریر درآمدهاند وعبارتند از: رفیع الدین طباطبایى متکلم و فقیه عصر صفوى; مشعلدار حکمت; زواره موطن حکیم جلوه; روایت معرفت; مدرس دیانت در عرصه سیاست.
در چهارمین بخش که ضمایم کتاب است نکتهها و گفتههایى درباره حکیم جلوه آمده و نیز مدارکى از آثار قلمى آن حکیم و چندین تصویر، زینتبخش این مجموعه هستند. ناگفته نماند که این کتاب در بهار سال 1375 توسط انتشارات قیام در شهر مقدس قم با تیراز سه هزار نسخه منتشر شده است.
این حکیم نامدار قناعت را پیشه خود ساخت و به نسبت کاستن از تمایلات، خویش را از اسارت امور ناپایدار رهایى داد و با عزت نفس و مناعت طبع زیست و در اندیشه و عمل به این حالت پایدار بود چنانچه در سرودهاى گفته است:
از دولت قناعتخوش زیستم به عز
اى واى اگر نبودى این گون هنر مرا
و در بیتى دیگر نفرت خویش را از تشکیلات حکومتى و پادشاهان ابراز داشت:
ما گداییم و نیاریم فرو سر به شهان
این سخن ما به همه بوم و به هرجا زدهایم
حکیم جلوه در مدت 41 سال تدریس در مدرسه دارالشفاى تهران شاگردان متعددى را تربیت نمود که هرکدام از آنان خود مدرس نامدار و دانشور فرزانه به حساب مىآیند. در میان این شاگردان، آیة الله العظمى میرزا محمد على شاه آبادى (استاد حضرت امام خمینىقدس سره) قابل ذکر است که امام راحل مجذوب صفاى معنوى و لطافت روحى او بوده است. مرحوم آیة الله میرزا على اکبر یزدى حکمى در مکتب جلوه حکمت و ریاضیات را فرا گرفت که حضرت امام خمینىقدس سره در شهر مقدس قم ازمحضرش استفاده کرد. سید حسین بادکوبهاى نیز ریاضیات و فلسفه را نزد جلوه آموخت که خود مدتى استاد فیلسوف عالیقدر، مفسر کبیر علامه طباطبایى بود.
گرچه حکیم جلوه به قول خویش تصنیف و اثر مستقلى از خود به یادگار ننهاد; ولى از این فرزانه وارسته حدود 25 رساله، حاشیه و شرح بر آثار فلسفى و عرفانى قدما باقى است که اغلب آنها به حلیه طبع آراسته نشده و به صورت نسخههاى ارزشمندى در کتابخانههاى معتبر کشور نگهدارى مىشود.
در بهار سال 1373 با تلاش پیگیر نویسنده جوان غلامرضا گلى زواره مراسم صدمین سالگرد رحلت این حکیم، در موطنش زواره برگزار شد که گروهى از اساتید حوزه و دانشگاه، عدهاى از مسئولان فرهنگى استان اصفهان، جمعى از نویسندگان و محققان و تنى چند از بستگان حکیم جلوه در این محفل با شکوه حضور داشتند که طى آن، شخصیتهاى ارزشمندى همچون حضرت آیة الله سبحانى، علامه حسن زاده آملى، استاد على دوانى و... با سخنان شیوا و شیرین و پر محتواى خویش ابعاد شخصیتى و جنبههاى معرفتى حکیم جلوه را براى حاضران تشریح نمودند.
حضرت آیة الله سبحانى درباره این مراسم فرمود:
«مراسم بزرگداشتحکیم فرزانه، آیتبزرگ خدا که در زادگاهش زواره برگزار شد از سادگى و در عین حال جلالت معنوى برخوردار بود. جملاتى که بر روى پارچهها نوشته شده بود همگى از تجلى یک روح عرفانى و معنوى حکایت مىکرد. این جانب در سمینارهاى متعددى شرکت کردهام ولى روح عرفانى ومعنوىاى را که بر این مراسم سایه افکنده بود، تنها نظیر آن را در بزرگداشت استاد بزرگ مرحوم آیة الله علامه سید محمد حسین طباطبایىقدس سره در کازرون دیدم».
پس از آن مراسم، تصمیم گرفته شد تا به پاس تجلیل از تلاشهاى علمى و فرهنگى حکیم جلوه یادنامهاى تهیه و به پیشگاه علاقمندان به حکمت و معرفت تقدیم شود. کتاب «گلشن جلوه» که حاوى مقالاتى از اندیشمندان حوزه و دانشگاه مىباشد و به اهتمام نویسنده معاصر غلامرضا گلى زواره به طبع رسیده است، ماحصل این تلاش مىباشد. اثر یاد شده در چهار بخش تنظیم شده است:
بخش اول که عنوان بوستان حکمتبراى آن برگزیده شد، حاوى مقالات عرفانى و فلسفى به همراه معرفى تعدادى از آثارحکیم جلوه مىباشد.موضوعات این بخش عبارتند از:
آفتاب معرفت، آیة الله حسن حسن زاده آملى;
مکتب تفکیک، کدام تفکیک؟ آیة الله شیخ جعفر سبحانى;
جایگاه خرد در منابع استنباطى، آیة الله محمد ابراهیم جناتى;
عرض ادب به پیشگاه دو حکیم الهى (صدراى شیرازى جلوه زوارهاى)، آیة الله رضا استادى;
عقل از دیدگاه عارف، حجة الاسلام والمسلمین حسن روضاتى;
بازنگرى در حرکت جوهرى، حجة الاسلام والمسلمین على عابدى شاهرودى;
معرفى، تبیین و ترجمه رساله حرکت در جوهر حکیم جلوه زوارهاى، حجة الاسلام و المسلمین حسن ممدوحى;
ربط حادث به قدیم یا متغیر به ثابتحجة الاسلام و المسلمین، محسن غرویان;
رسالة فی بیان استجابة الدعاء للحکیم جلوه، حجة الاسلام والمسلمین سید هادى طباطبایى;
رسالة «القضیة المهملة هی القضیة الطبعیة » للحکیم جلوه، حجة الاسلام و المسلمین عزالدین رضانژاد.
در بخش دوم با نام گلستان اندیشه شامل مقالات ادبى، فرهنگى و تاریخى، که موضوعات آن به شرح زیر است:
جلوه کمال، حجة الاسلام و المسلمین جواد محدثى;
شرح حال جلوه به قلم خودش;
مختصر شرح احوال میرزاى جلوه، حکیم میرزا محمد طاهر تنکابنى;
عالمى نامدار، حجة الاسلام و المسلمین حسن رمضانى;
جلوه شعرى حکیم جلوه، حجة الاسلام والمسلمین احمد صادقى اردستانى;
سید حکیمان، استاد محمد حسن رجائى زفرهاى;
به یاد حکیم از یاد رفته، میرزا محمد طاهر تنکابنى، دکتر حسن فقیه عبد اللهى;
دانشورى مبارز (سیرى در زندگانى آیة الله حاج شیخ عبد النبى نورى شاگرد حکیم جلوه)، گلبهار رئیسى;
سید حسین بادکوبهاى شاگرد جلوه و استاد علامه طباطبایى، دکتر عبد الحسین شهیدى;
محیط تحقیق (سیرى در زندگانى استاد سید محمد محیط طباطبایى)، استاد سید عبد العلى فناء توحیدى.
شمس الحکماء (سید على اکبر فتوحى زواره)، استاد محمود مولوى;
پزشک شاعر (یادى از دکتر فتوحى طباطبایى زواره)، استاد مرتضى شفیعى اردستانى;
ارج رنج، دکتر سید محمد على احسانى طباطبایى;
خسرو اقلیم دل، سرودهاى از شهاب تشکرى شاعر کویر;
محفلى با شکوه، حجة الاسلام و المسلمین سیدعباس رفیع پور;
یاد ماندگار، غلامرضا گلى زواره;
معرفى کتاب، غلامرضا گلى زواره.
مقالات بخش سوم که گلشنى در باغ فضیلت نام دارد توسط تدوین کننده یادنامه (گلى زواره) به رشته تحریر درآمدهاند وعبارتند از: رفیع الدین طباطبایى متکلم و فقیه عصر صفوى; مشعلدار حکمت; زواره موطن حکیم جلوه; روایت معرفت; مدرس دیانت در عرصه سیاست.
در چهارمین بخش که ضمایم کتاب است نکتهها و گفتههایى درباره حکیم جلوه آمده و نیز مدارکى از آثار قلمى آن حکیم و چندین تصویر، زینتبخش این مجموعه هستند. ناگفته نماند که این کتاب در بهار سال 1375 توسط انتشارات قیام در شهر مقدس قم با تیراز سه هزار نسخه منتشر شده است.
تبلیغات
