بررسی و معرفی کتاب:خواندنیهای سنتی و معاصر در فلسفه دین/ Classics and Contemporary Readings in the Philosophy of Religion
آرشیو
چکیده
متن
نام کتاب:خواندنیهای سنتی و معاصر در فلسفه دین
Classics and Contemporary Readings in the Philosophy of Religion
ویراستار:جان هیکJohn Hick) )
نام ناشر: پرنتایس هال
تاریخ انتشار:1990
چاپهای قبلی: 1970 و 1964 با تفاوتهای بسیار
تعداد صفحات:538
عنوان اصلی: فلسفة دین
توضیح ناشر درباره مولف:
جان هیک ( - 1922) مولف تعداد زیادی آثار مؤ
در موضوع فلسفة دین است کتابهای مشهور وی "تفسیری از دین"، "شرور و خداوند عشق" و "مرگ و زندگی جاوید" است.
توضیح ناشر دربارة کتاب:
چاپ سوم کتاب "خواندنیهای سنتی و معاصر در فلسفه دین" کاملاً مورد تجدید نظر قرار گرفته است بگونه‌ای که گزیده‌هایی را شامل است که نمونه‌هائی از پویش‌های جاری در این حوزه را ارائه می‌کند.
براین اساس محتوای جدید ابتداً با پژوهش معاصر در معرفت‌شناسی دین و با امور اخیر در کثرت‌گرایی دینی سرو کار دارد.
گزیده‌های گوهرین از آثار متفکرین عمده در سنت یهودی - مسیحی - از افلاطون و آکویناس تا معاصرینی که مکتب‌های متفاوتی را عرضه می‌دارند، همچون آلوین پلانتینجا و ویلیام آلستون - بانظم تاریخی و زمانمند عرضه شده‌اند. بخاطر اینکه با نیازهای متفاوت خواننده همسازی ایجاد شود، یک لیست موضوعی از محتواها هم در اختیار قرار داده شده است. موضوعات بصورت ذیل عنوان‌بندی شده است:
-- براهین خداشناسانه
-- معرفت‌شناسی دین
-- مشکله شرور
-- سرنوشت انسان
-- انکار خداشناسی و صور جدید از طبیعت‌گرا
دینی
-- زبان دینی
-- ارتباط بین ادیان
فهرست مطالب
مقدمه $ سیزده
1. براهینی برای فناناپذیری / افلاطون $ 1
2. مشکله شرور/ قدیس آگوستین $ 19
3. برهان وجودی برای اثبات وجود خدا/ قدیس آنسلم $28
4. پنج طریق برای اثبات وجود خدا/ قدیس توماس آکویناس $37
5. نظریه تمثیل/ توماس آکویناس $43
6. ایمان وعقل/ توماس آکویناس $52
7. بیانی دوباره از برهان وجودی/ رِنه دکارت $63
8. علیه برهان نظم/ دیوید هیوم $ 68
9. معجزات/ دیوید هیوم $ 107
10. نقد اثبات‌های خداشناسانه/ ایمانوئل کانت $ 121
11. خدا و فناناپذیری بعنوان اصلِ مسلمِ عقل عملی/کانت $140
12. دین بعنوان پندار فریب‌آمیز/ لودویگ فوئرباخ $149
13. علیه اثبات‌های مطرح در دین/ سورن کی‌یرکگارد $164
14. عرفان (نهان‌گرائی)/ ویلیام جمیز $169
15. اراده برای معتقد بودن/ویلیام جمیز $196
16. جایگاه مسیحیت بین ادیان جهان/ارنست ترولش $213
17. وجود خدا/ برتراندراسل و اف سی کاپلستون $226
18. تویِ سرمدی/ مارتین بوبر $245
19. دو نوع فلسفه دین/ پل تیلیخ $251
20. درباره مرگ و امر عرفانی/ لودویگ ویتگن اشتاین $264
21. زمان، مرگ و حیات جاودانه/ چارلزهارت شورن $267
22. حیات شخصی ونظریة جهان دیگر/ اچ.اچ.پرایس $280
23. دیدگاه یک تجربه‌گرا درباره طبیعت اعتقاد دینی /آر.بی. بریث ویت $302
24. صورتی از طبیعت گرایی دینی/ جان هرمان راندال $313
25. خدایان/ جان ویزدام $334
26. نوع دوم برهان وجودی/ نورمن مالکولم $350
27. الهیات و ابطال‌پذیری/ آنتونی فلوودیگران $367
28. عدل الهی ایرنائی / جان هیک $391
29. ایمان دینی همچون تجربه کردن/جان هیک $406
30. فلسفه کثرت‌گرایی دینی/ جان هیک $418
31. بسوی الهیاتی استعاری/ سالی مک فاگ $433
32. تجربه دینی بعنوان مبنایی ازاعتقاد دینی/ ویلیام آلستون $464
33. درباره مبنایی اخذ کردن اعتقاد به خدا/ آلوین‌پلانتینجا $484
پیوست: یادداشتهای مقدماتی و کتابشناسی‌ها
یک - برهان وجودی $500
دو - برهان جهان‌شناختی $503
سه - برهان نظم $505
چهار- برهان اخلاقی $507
پنج - ردیه دینی بر براهین خداشناسانه $509
شش - معجزات $511
هفت - تجربه دینی و معرفت $513
هشت - مشکله شرور $516
نُه - فناناپذیری $518
ده - ردیه خداشناسی و صُوَر جدید از طبیعت‌گرایی دینی $521
یازده - زبان دینی $523
دوازده - کثرت‌گرایی دینی $526
نمایه $529
خلاصه مقدمه ویراستار درباره کتاب و سؤ‌الهای مورد توجه وی:
این کتاب ابتداً برای استفاده در دروس فلسفه دین برای دانشجویان این درس طراحی شده است. و چون چنین دروسی بعضاً بصورت تاریخی تنظیم می‌شوند و بعضاً بصورت موضوعی، لذا کتاب بگونه‌ای تنظیم شده است که امکان هر دو نوع استفاده فراهم آید.
گزینش از بین تعداد زیادی نوشته‌ها در این حوزه که بتواند نمای خوبی از فلسفه دین عرضه نموده و کمتر مطلبی مغفول واقع شده باشد کار بسیار مشکلی است که تمام سعی من بر این بوده است که بهترین حالت ممکن را فراهم آورم. من تلاش زیادی کرده‌ام که موازانه‌ای بین دو مصلحت تعلیمی برقرار کنم که با دو مجموعه مدنظر قرار گرفته است. اول گزیده‌های ارزشمندی از زنجیره متفکرین بزرگ را گنجانده‌ام که آثار آنها تاریخ طولانی این نظام را تشکیل می‌دهد. و دیگری آنکه نقطه نظرهای اساسی مسائل عمده‌ای که این موضوع را احاطه کرده است، بعلاوه توسعه‌های مهم معاصر در بحث از بعضی از آنها را عرضه دارم. مسأله سوم هم این بود که متونی را بکار برم که بنحو معقولی بسادگی قابل فهم دانشجویان باشد یا به آنها اجزأ مختلفی از یک عنوان جدید را معرفی کنم. و همین مساله مرا بدانجا کشاند که بعنوان مثال نظر ویلیام جمیز را درباره عرفان (نهان‌گرایی) عرضه دارم با اینکه او خود یک عارف نبود؛ چرا که او بدقت نمونه‌های منتخب را بحث می‌کند و سعی می‌کند اهمیت آنها را برای خوانندة قرن بیستمی که متمایل به علم است روشن کند. مسأله فرعی دیگر این بوده است که مسائلی انتخاب شود که زنجیره‌ای طولی را از مطالب بهم پیوسته تشکیل دهد نه بریده‌هایی پراکنده را کنار هم گذارد.
بنظر می‌رسد اینجا باید کمی‌درباره دامنه دید و محدودیت‌ها سخن گفته شود. این کتاب بیشترِ عناوینی که معمولاً در کتابها یا دروسی که تحت موضوع فلسفه دین بحث می‌شود در برمی‌گیرد. در میان مکتب‌های مؤ‌ثر معاصر فکری که در این کتاب جای یافته‌اند می‌توان به این مکتب‌ها اشاره داشت: اگزیستانسیالیزم (گزیده‌های 13 و 23). اومانیزم (گزیده‌های 12 و 24) اندیشه پویشی (گزیده 21)، تومیسم سنتی (گزیده‌های 4 تا 6) پروتستانتیزم جدید (گزیدة 19)، آته‌ایزم (گزیده‌های 12 و 16). این کتاب دین مقایسه‌ای یا تاریخ ادیان را در بر نمی‌گیرد و بیشتر در سنت یهودی مسیحی مطرح شده است. همچنین کتاب سعی ندارد که روانشناسی دین (اگر چه گزیده 14 با آن سروکار دارد) یا جامعه‌شناسی دین یا اخلاق را در برداشته باشد چرا که هریک تحقیقی مجزا را می‌طلبد.
در چاپ جدید گزیده‌های مختلف قدیمی‌تر حذف شده‌اند تا جایگاهی برای گزیده‌های جدید بازگذارد یعنی دو گزیده درباره مسأله کثرت‌گرایی دینی و سه گزیده درباره آثار اخیر در معرفت‌شناسی دین متضمن دیدگاه فمینیستی بجای آنها آمده است.
نظریه نهایی:
کتاب جمع‌آوری بسیار با دقت و حوصله از نوشته‌هائی است که تاکنون درباره فلسفه دین نوشته شده است در این جمع‌آوری جان هیک سعی کرده است همه‌گونه دیدگاهی را در کنار هم آورد بگونه‌ای که تقریباً احاطه به مسائل مطرح در این باب شده باشد و بدین جهت او محتوا را فقط از جهت اهمیت نگاه می‌کند و خود نه موضع مثبت و نه موضع منفی اتخاذ نمی‌کند. لذا کتاب از همه مواضع بحث دارد. این کتاب برای محققینی که می‌خواهند احاطه کاملی به موضوعات فلسفه دین با توجه به آثار دست اول متفکرین این حوزه پیدا کنند بسیار مفید می‌تواند باشد. بدیهی است چون در این کتاب همه گونه تفکری - با دفاع از تفکر شخصی نویسنده - مطرح شده است لذا برای کسانیکه آشنایی با پاسخهای شبهات ندارند می‌تواند مسأله ساز باشد. نویسنده و کتاب از شهرت بسیار خوبی برخوردار هستند مخصوصاً که کتاب مرتباً با تجدید نظرهای لازم مرتباً تجدید چاپ می‌شود. ترجمه این کتاب برای پژوهشگران فاضل بسیار مفید است و برای دانشجویان مخصوصاً دانشجویان فلسفه و کلام بهمراه نقد و تحلیل‌های لازم زمینة بسیار خوبی برای تحقیق و پاسخ‌یابی به مشکلات مطرح در فلسفه غرب فراهم می‌آورد.
حمیدرضا آیت‌اللهی
تبلیغات
