ارائه الگوی اثرگذاری تورش رفتاری اتکا و تعدیل بر قضاوت حسابرسان بورس تهران (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
سوگیری های رفتاری نوعی انحراف از واقعیت ها در تصمیم گیری یا قضاوت محسوب می شود، که عملکردهای فردی را تحت تأثیر قرار می دهد. این موضوع در حرفه حسابرسی نیز مستثنا نیست و حسابرس شیفته و مجذوب یک ویژگی یا خصیصه از عملکرد شرکت یا صاحبکار دچار این سوگیری می شود و باعث می گردد، تا قضاوت وی دچار انحراف از واقعیت شود. بر این اساس تاکنون در پژوهشی الگویی مبتنی بر تورش رفتاری اتکا و تعدیل بر قضاوت حسابرسان در ایران مورد بررسی قرار نگرفته است. لذا هدف این مطالعه ارائه الگوی اثرگذاری تورش رفتاری اتکا و تعدیل بر قضاوت حسابرسان بورس تهران می باشد. این پژوهش در ابتدای سال 1400 اجرایی شد. در این مطالعه از روش تلفیقی کمی و کیفی جهت ارائه مدل تحقیق استفاده شده است. در بخش کیفی از خبرگان حوزه حسابرسی با استفاده از روش گلوله برفی سؤال شده است. در بخش کمی، از تکنیک های دیمتل فازی و تحلیل سلسله مراتبی جهت استخراج مدل بهره گرفته شده است. در نهایت نیز با استفاده از فرم معادلات ساختاری به تحلیل عاملی تأییدی مدل پرداخته شد. در مرحله اول، تعداد 25 مفهوم در چارچوب 4 مقوله از مصاحبه با خبرگان استخراج گردید. در مرحله دوم، مفاهیم به 20 عدد کاهش یافتند. مقوله ها شامل؛ عوامل فردی، عوامل اجتماعی، عوامل اقتصادی تورش های رفتاری می باشند. بر اساس نتایج روش دیمتل مشخص شد که تجربه اثرگذارترین و فرهنگ سازمانی اثرپذیرترین مؤلفه می باشد. بر اساس رویکرد تحلیل سلسله مراتبی، عوامل اقتصادی با امتیاز 358/0، بالاترین امتیاز را در بین دیگر مؤلفه ها به دست آورده است. معیارهای عوامل فردی با امتیاز 346/0، تورش های رفتاری با امتیاز 173/0 و عوامل اجتماعی با امتیاز 123/0 در اولویت های بعدی قرار دارند. مدل استخراج شده با استفاده از تحلیل عامل تأییدی نیز مورد تأیید قرار گرفته است. در نهایت نیز بر اساس نتایج حاصله، پیشنهاداتی ارائه گردید.Presenting the model of the effect of behavioral bias on reliance and adjustment on the judgment of Tehran Stock Exchange auditors
Behavioral bias is a kind of deviation from the facts in decision making or judgment, which affects individual actions. This is no exception in the auditing profession, and the auditor, fascinated by a feature or characteristic of the performance of the company or the client, suffers from this bias and causes his judgment to deviate from reality. Accordingly, a model based on behavioral bias and reliance on auditors#39; judgment in Iran has not been studied so far. Therefore, the purpose of this study is to present a model of the effect of behavioral bias on reliance and adjustment on the judgment of Tehran Stock Exchange auditors. This research was carried out at the beginning of 1400. In this study, a combined quantitative and qualitative method has been used to present the research model. In the qualitative part, experts in the field of auditing have been asked using the snowball method. In the quantitative part, fuzzy dimtel techniques and hierarchical analysis have been used to extract the model. Finally, the confirmatory factor analysis of the model was performed using the form of structural equations. In the first stage, 25 concepts were extracted from interviews with experts in the framework of 4 categories. In the second stage, the concepts were reduced to 20. Categories include; Individual factors, social factors, economic factors are behavioral biases. Based on the results of Demetel method, it was found that experience is the most effective and organizational culture is the most effective component. According to the hierarchical analysis approach, economic factors with a score of 0.358, has the highest score among other components. Criteria of individual factors with a score of 0.346, behavioral bias with a score of 0.173 and social factors with a score of 0.123 are in the next priorities. The extracted model has also been validated using confirmatory factor analysis. Finally, based on the results, suggestions were made.
تبلیغات
