نوع شناسی و طبقه بندی اوراق بهادار اسلامی (صکوک) از منظر معیارهای گوناگون (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
یکی از نوآوری های دهه اخیر در عرصه بحث های پولی و مالی اسلامی، انتشار انواع اوراق بهادار اسلامی به نام صکوک است؛ این اوراق که به طور عمده برای تامین مالی دولت، سازمان های وابسته به دولت و بنگاه های اقتصادی منتشر می شوند براساس عقود اسلامی طراحی شده اند و جایگزین مناسبی برای اوراق بهادار ربوی به ویژه اوراق قرضه شمرده می شوند. انتشار اوراق بهادار (صکوک) براساس احکام مقدس شریعت اسلامی یکی از مهم ترین دستاورد های بانکداری و مالیه اسلامی و از جمله برجسته ترین ابزار های توسعه اقتصاد اسلامی است، مشروط بر این که در سازوکارهای آن تمام اصول بنیادی که اقتصاد اسلامی را از دیگر اقتصادها متمایز می سازد، رعایت شود. ظهور و توسعه انواع و طبقات مختلف صکوک بطور عمده ناشی از تقاضای بازار است. صکوک را می توان به طرق مختلفی دسته بندی نمود. تقسیم بندی صکوک می تواند بر مبنای قراردادها و عقودی باشد که اوراق بر مبنای آن منتشر می شود یا بر مبنای ماهیت و نوع دارایی های موضوع انتشار صکوک و یا ویژگی های فنی و تجاری خود اوراق باشد. در این مقاله طبقه بندی های مختلف صکوک بر اساس معیارهای گوناگون مورد بررسی قرار گرفته و بر اساس این طبقه بندی ها و با مقایسه ی بین بازار صکوک ایران و جهان، به تجزیه و تحلیل وضع موجود پرداخته و توصیه های سیاستی برای توسعه بازار صکوک در ایران ارائه شده است.Typology and classification of Islamic Securities (Sukuk) in terms of various criteria
One of the innovations of the last decade in the field of Islamic monetary and financial debates is the distribution of various types of Islamic securities called sukuk; these papers, which are mainly intended for government financing, government agencies and economic enterprises, are designed according to the Islamic treaty and are an appropriate alternative Bonded securities are especially classified as bonds. The issuance of securities (sukuk) based on the holy decrees of the Islamic Sharia is one of the most important achievements of Islamic banking and finance, and is one of the most prominent tools for the development of Islamic economics, provided that in its mechanisms all the fundamental principles that distinguish Islamic economics from other economies are observed To be The emergence and development of various types and classes of sukuk is mainly due to market demand. Sukuk can be classified in different ways. The division of sukuk can be based on agreements and contracts that are issued on the basis of the bonds or based on the nature and type of assets of the issue of publishing sukuk or its technical and commercial properties. In this paper, different categories of sukuk have been investigated based on various criteria. Based on these categorizations and with the comparison between the market of sukuk of Iran and the world, the present situation has been analyzed and policy recommendations for the development of the Sukuk market have been presented.