شناسایی شاخصه های مدیریت اسلامی بر مبنای کلام امیرالمومنین (ع) با تحلیل محتوای کتاب نهج البلاغه (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
تحقیق حاضر در جستجوی شناسایی الگوی شاخصه های مدیریت اسلامی از دیدگاه امام علی (ع) در کتاب نهج البلاغه می باشد. این پژوهش در زمره تحقیقات کیفی و بر اساس تلفیقی از سه روش تحلیل محتوای قراردادی، هدایتی و تلخیصی می باشدجامعه آماری تحقیق، کل کتاب نهج البلاغه می باشد. در فرایند تحقیق، ابتدا با مطالعه کتاب نهج البلاغه به شناسایی عبارات محتوایی مرتبط با موضوعات مدیریتی پرداخته شد که از مجموع 193167 کلمه در کتاب نهج البلاغه 39750 کلمه مرتبط شناسایی شد. سپس در مرحله کدگذاری اولیه با تحلیل عمیق محتوای قراردادی متون منتخب، 2040 عنوان شاخصه مقدماتی (مفهوم اولیه) شناسایی شد. سپس بر اساس تحلیل محتوای هدایتی (رجوع به الگوهای مطرح در پیشینه تحقیق) و با استفاده از کدگذاری ثانویه، 293 شاخصه مدیریتی (مفهوم ثانویه) استخراج شد. از این تعداد، 203 عنوان از ادبیات موجود و 90 عنوان شاخصه جدید توسط محققان شناسایی شد. در نهایت نیز با کدگذاری انتخابی داده ها، در مجموع 6 مولفه یا مضمون اصلی مدیریتی جهان بینی، بینشی – نگرشی، ارزشی، رفتار فردی، رفتار بین فردی، و رفتار سازمانی مورد شناسایی قرار گرفته شد. نتایج تحلیل تلخیصی شاخصه ها حاکی از آن بود که شاخصه خدامحوری با فراوانی 78 بار تکرار در صدر شاخصه های مدیریتی قرار گرفت.همچنین شاخصه هایی همچون حق طلبی، ، نظارت براساس قرآن و سنت، ظلم ستیزی، توجه به طبقه ضعیف، اطاعت از مافوق، توجه به جمع آوری و مصرف مالیات، آخرت گرایی، شایسته سالاری و صبوری بیشترین فراوانی را در سخنان امام علی (ع) داشته است. این بدان معناست که آنچه مدیریت اسلامی را از سایر الگوهای مدیریت غربی متمایز می کند، جهان بینی متفاوت مدیران مسلمان نسبت به سایر مدیران و توجه بیشتر به رفتارهای اخلاق مدار و ارزشی می باشد.Identifying the Framework of Islamic management characteristics based on the words of Amir al-Mu'minin (AS) by content Analysis of the book Nahj al-Balaghah
The present study seeks to identify the pattern of Islamic management characteristics from the perspective of Imam Ali (AS). This research is among the qualitative researches and is based on a combination of three methods of contractual content analysis, guidance and summary; which used MaxQda and Excel software. The statistical population of the research is the whole book of Nahj al-Balaghah, which includes sermons, letters, wisdoms and wonderful wisdoms. In the research process, first, by studying the book Nahj al-Balaghah, content phrases related to managerial concepts were identified. Out of a total of 193,167 words in the book of Nahj al-Balaghah, 39,750 related words (more than 20% of Nahj al-Balaghah) were identified. Then, in the initial coding stage, with in-depth analysis of the contractual content of the selected texts, 2040 were identified as the introductory characteristic (initial concept). Then, based on the guidance content analysis (referring to the patterns in the research background) and using secondary coding, 293 management characteristics (secondary concept) were extracted. Of these, 203 titles from existing literature and 90 new titles were identified by researchers. Finally, by selectively coding the data, a total of 6 main management components of worldview, insight-attitude, value, individual behavior, interpersonal behavior, and organizational behavior were identified. The results of summary analysis of the indicators showed that the God-centered index with a frequency of 78 repetitions was at the top of the management characteristics. Also, characteristics such as seeking the right, monitoring according to the Qur'an and Sunnah, oppression, paying attention to the weak class, obedience to the superiors, paying attention to tax collection and consumption, heresy, meritocracy and patience are most common in the words of Imam Ali (AS). ) had. This means that what distinguishes Islamic management from other Western management models is the different worldview of Muslim managers than other managers and more attention to ethical and value-oriented behaviors.