آرشیو

آرشیو شماره ها:
۸۰

چکیده

متن

«عتبات عالیات‏»، پیوسته شوق برانگیز بوده است و گوهرى که در «کاظمین‏»مدفون است، همواره دلهاى مشتاق را ربوده است.
آنچه در این شهر، کهرباى جان زائر است، مرقد دو حجت الهى، دو امام بزرگوار،امام موسى بن جعفر و امام جواد(علیهما السلام ) است، نه آثار باستانى این شهر،نه سابقه دیرین این دیار که به پیش از میلاد مسیح مى‏رسد و نه به خاطر آنکه روزى‏به نام «مقابر قریش‏» شهرت داشته است و نه به خاطر آنکه این گورستان قریش راپس از بناى بغداد در سال 164 هجرى به دست منصور دوانیقى در غرب این پایتخت‏عباسى بنا کردند و نام قدیمش «شونیزیه‏» بوده است.
هر چند امروز هم هر کس در گوشه و کنار این دیار بچرخد، به بقایاى بناهاى‏باستانى برمى‏خورد که از روزگاران کهن مانده است و شکوهى تامل برانگیز دارد;لیکن پرجاذبه‏ترین اثر ماندگار این سرزمین، مرقد منور فرزندان فاطمه، دو امام‏معصوم از نسل رسول خدا(ص) است که چون نگینى مکرر، زینت‏بخش این شهر است.
آرمیده این حرم
از آن پس که امام کاظم(ع) در 25 رجب‏183 هجرى در 55 سالگى درتربت پاکش آرمید، سپس امام جواد(ع) در آخر ذى‏قعده 220 هجرى در این شهر به خاک‏سپرده شد، این شهر به تدریج‏به «کاظمین‏» شهرت یافت. این دو نور، هر دوجلوه‏اى از یک حقیقت ناب بودند. بدین سبب این حرم شریف را حرم کاظمین و حرم‏جوادین هم گفته‏اند، چرا که امام کاظم، همان امام جواد است و هر دو، هم کاظمندو هم جواد. هر دو «باب الحوائج‏» و برآورنده نیازهاى سائلان و متوسلانند.
زیارت مرقد امام کاظم(ع) در روایات، همپاى زیارت پیامبر و امیر مومنان وسیدالشهدا(ع) به حساب آمده است. در دورانهایى هم همچون کربلا، مورد سختگیرى‏سلطه‏هاى جور بوده و زیارت قبر این دو امام، آسان و بى‏خطر نبوده است.
از امام رضا(ع) مى‏پرسند: پاداش کسى که قبر پدرت را زیارت کند، چیست؟ پاسخ‏مى‏دهد: بهشت! پس آن را زیارت کن. در روزگارى که دیوارى بر مقابر قریش احاطه‏داشته و قبر امام به آسانى در دسترس نبوده است و مخالفان اهل بیت نیز در این‏شهر سیطره داشته‏اند، امامان به لحاظ تقید دستور مى‏دادند که شیعیان از پشت‏دیوار، زیارت کنند.
حسین بن یسار واسطى که فضیلت زیارت امام کاظم(ع) را از حضرت رضا(ع) مى‏شنود که‏همتاى زیارت حضرت رسول است، مى‏پرسد: «اگر بیم داشته باشم و نتوانم وارد آنجاشوم؟ ...» حضرت مى‏فرماید: «از پشت دیوار سلام بده.» به مرور زمان، بر مزاراین دو امام، قبه و بارگاهى بنا شد. در سال‏336 هجرى به دستور معزالدوله، حرم‏کاظمین تجدید بنا گردید، با ساختمانى نو و ضریح و دو گنبد که بر روى قبرساختند و دیوارى پیرامون آن کشیدند.
سابقه تاریخى کاظمین، نشان از خراب شدن‏هاى مکرر دارد، چه با سیلهاى متعدد وطغیان آب، چه با هجوم فتنه‏گران به این شهر و قتل عام و غارت و تخریب. اما هربار، باز هم مرمت و آبادان شده و محل سکونت مردم گشته است.
در قرن پنجم، در اواخر حکومت آل بویه، حرم شکوه و موقعیت و آراستگى بیشترى‏یافت و مرقد کاظمین، جاذبه‏هاى معنوى فراوانى براى زیارت و سکونت در اطراف این‏حرم نورانى پیدا کرد.
وضع کنونى
اینک حرم کاظمین، با دو گنبد طلایى و چهار گلدسته زرین، ضریحى زیباو مقدس را در بر گرفته است که درون آن، دو قبر مقدس از دو امام معصوم است،همچون صندوقى که دو گوهر نفیس را در خود نهان دارد.
آمیختگى هنر و دین و تلاقى ذوق هنرى و احساس معنوى و عشق به اهل بیت را که درهنر مسلمانان تجلى یافته است، در مجموعه حرم کاظمین مى‏توان دید.
روزى که به دستور هارون الرشید، امام کاظم(ع) به دست‏سندى بن شاهک با خرماى‏زهرآلود در زندان مسموم و شهید شد و آنگاه پیکرش را روى «جسر بغداد» نهادند،سپس شکوهمندانه تشییع شد و در غرب بغداد، در مقابل قریش به خاک سپرده شد، آرى.. . آن روز تصور نمى‏رفت که این مدفن پاک، روزى مزار عاشقان صاحبدل گردد.
جاذبه قداست
کاظمین از دیرباز مورد توجه خاص پیروان حق بوده است و شخصیتها وعالمانى فرزانه در آن زیسته و در گذشته و به خاک سپرده شده‏اند. فقها و علماى‏بزرگى هم در آنجا تلاش عملى داشته و حوزه علمیه برپا داشته‏اند و در مبارزات‏عظیم بر ضد دشمنان اسلام و مهاجمان به وطن اسلامى، قامت مردانگى افراشته‏اند.
از مدفونین در آستانه مقدسه کاظمین، مى‏توان به موارد زیر اشاره کرد:
1 «ابن قولویه قمى‏» (متوفاى 368 ه) که پیش پاى امام کاظم(ع) مدفون است.
2 «شیخ مفید» (متوفاى‏413 ه) که استاد سید رضى و سید مرتضى و ازبرجسته‏ترین شخصیتهاى شیعه بود.
3 «خواجه نصیر طوسى‏» (متوفاى 672 ه) که در سردابى در حرم موسى بن‏جعفر(ع) به خاک سپرده شد. و این بنا به وصیت‏خودش بود که در حرم کاظمین دفن‏شود.
4 «فرهاد میرزا» (متوفاى 1305 ه) مولف قمقام زخار در تاریخ شهادت‏امام حسین(ع).
و ... بسیارى دیگر از چهره‏هاى با ایمان و نیکان و صالحان.
امید است که توفیق زیارت این مرقد و مزار نورانى با گشوده شدن راه عتبات‏عالیه به روى شیفتگان اهل‏بیت، نصیب همه علاقه مندان گردد. آمین.

تبلیغات