مقایسه اثربخشی روش های آموزش بازتوانی شناختی رایانه ای و آموزش نقشه مفهومی بر توجه و تمرکز و درک مطلب دانش آموزان دارای نقص توجه و تمرکز (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

زمینه: نقص توجه و تمرکز یکی از اختلالات شایع دوران کودکی و بزرگسالی است و بر روی عملکرد و انگیزه تحصیلی بسیاری از دانش آموزان تأثیر منفی به جا گذاشته است. سؤال پژوهش حاضر این است که آیا آموزش بازتوانی شناختی رایانه ای و آموزش نقشه مفهومی بر روی توجه و تمرکز و درک مطلب اثربخش هستند؟ و کدام اثربخش تر است؟ هدف: هدف پژوهش حاضر مقایسه اثربخشی آموزش بازتوانی شناختی رایانه ای و آموزش نقشه مفهومی بر توجه و تمرکز و درک مطلب دانش آموزان دارای نقص توجه و تمرکز بود. روش: پژوهش حاضر یک مطالعه آزمایشی و طرح پژوهش "پیش آزمون – پس آزمون با گروه گواه می باشد. جامعه پژوهش شامل کلیه نوجوانان دختر مدارس متوسطه اول شهر تهران که در سال تحصیلی 1400-1399 مشغول به تحصیل بودند. نمونه پژوهش شامل 60 دانش آموز بودند که به روش تصادفی چندمرحله ای انتخاب شدند. سپس در 3 گروه با شرایط مکانی و زمانی مشابه به صورت تصادفی گمارده شدند. نوجوانان گروه آموزش بازتوانی شناختی رایانه ای، در معرض آموزش برنامه کاپیتان لاگ در 8 جلسه 30 دقیقه ای قرار گرفتند، گروه دوم آموزش نقشه مفهومی را در هم زمان مشابه دریافت کردند و گروه گواه هم دقیقاً در معرض همان زمان و جلسات با آزمایش گر اما بدون هیچ گونه مداخلاتی قرار گرفتند. برای تجزیه و تحلیل داده ها از تحلیل کوواریانس چندمتغیری استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان دادند آموزش بازتوانی شناختی رایانه ای بر توجه و تمرکز دانش آموزان دارای نقص توجه و تمرکز اثربخش بود درحالی که آموزش نقشه مفهومی بر توجه و تمرکز اثربخش نبود و همچنین آموزش نقشه مفهومی بر درک مطلب اثربخش بود درحالی که بازتوانی شناختی رایانه ای بر درک مطلب اثربخش نبود. از بین دو روش آموزشی روش آموزش بازتوانی شناختی رایانه ای بر توجه و تمرکز اثربخش تر بود و بین دو روش آموزشی بر روی درک مطلب تفاوت معناداری نشان داده نشد. نتیجه گیری: آموزش بازتوانی شناختی رایانه ای با ایجاد محیط جذاب آموزشی می تواند به عنوان یک درمان مکمل در کنار مداخلات آموزشی دیگر برای افزایش توجه و تمرکز استفاده شود. همچنین آموزش نقشه مفهومی منجر به کسب و بازسازی ساختارهای شناختی و افزایش درک مطلب این دانش آموزان می گردد. شماره ی مقاله: ۳