بحران کرونا و توسعه فرایند دورکاری در نظام اداری ایران: تجارب سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

دورکاری یکی از اقدامات اصلی سازمان ها و شرکت ها در سراسر جهان طی همه گیری کوید 19 بود که البته پیشتر نیز به دلایل مختلف، اما نه به گستردگی دوران پاندمی انجام می شد. پژوهش حاضر با هدف طراحی و تدوین مدل تجارب و درس آموخته های نوین سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران در حوزه پیاده سازی و مدیریت فرایند دورکاری در دوران بحران دنیاگیر کرونا با رویکرد استقرایی و روش کیفی انجام شد. جامعه هدف این پژوهش کارکنان و مدیران با سابقه دورکاری یا تصمیم گیر در فرایند دورکاری در سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران بودند و نمونه گیری به صورت غیراحتمالی قضاوتی تا حد اشباع داده ها ادامه یافت. روش گردآوری اطلاعات مصاحبه های نیمه ساخت یافته و روش تجزیه و تحلیل آن ها، تحلیل تم بود. یافته های پژوهش نشان داد، تجارب سازمان از دورکاری در دوران دنیاگیری کرونا در قالب پنج تم اصلی و نوزده تم فرعی منتج از آن ها قابل دسته بندی است. به عبارت دیگر، برای مدیریت دورکاری در زمان بحران کرونا مواجهه صحیح در پنج حیطه اصلی ضروری می نمود: 1. فرهنگ سازمان، 2. سیستم ها و زیرساخت های سازمان، 3. ادراکات، نگرش ها و مهارت های کارکنان، 4. متناسب سازی سبک های مدیریت 5. استراتژی ها و کارکردهای سازمان.