نقد و بررسى کتاب اسلام در روسیه: سیاست های هویتی و امنیتی (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

کتاب «اسلام در روسیه: سیاست های هویتی و امنیتی» اثر شیرین تهماسب-هانتر، استاد آمریکایی ایرانی-تبار دانشگاه جرج تاون در واشنگتن است که با همکاری دو تن از پژوهشگران همکارش در مرکز مطالعات راهبردی و بین المللی، در سال 2004 در نیویورک به چاپ رسیده است. ترجمه این اثر نیز از سوی الهه کولایی، استاد دانشگاه تهران، و دو تن از همکارانش، در سال ۱۳۹1 از سوی نشر نی به زیور طبع آراسته شد. این کتاب ضمن بررسی نقش اسلام و مسلمانان در تشکیل امپراطوری روسیه و تحولات پس از آن تا فروپاشی شوروی، به بحران هویت و تحولات بنیادین در جهت گیری های سیاست خارجی روسیه پس از شوروی پرداخته و به تأثیر عامل اسلام در روابط داخلی میان اقوام و فرهنگ های مختلف درون فدراسیون روسیه و در روابط خارجی این کشور با کشورهای همسایه، عربی، غربی و همچنین اعضای اتحادیه پیشین شوروی پرداخته است. از نظر این نویسندگان، مسلمانان روسیه با وجود تاریخی پر فراز نشیب و سراسر خونین، هنوز نتوانسته اند به وضعیت دلخواه خود دست یابند. گرچه این اثر، اطلاعات ارزشمندی را درباره درس های مرتبط با سیاست و حکومت روسیه در اختیار دانش پژوهان قرار می دهد اما اشکالات شکلی و محتوایی بسیاری نیز در این اثر هست که باید مورد توجه قرار گیرد و این مقاله تلاش می کند تا ضمن معرفی آن، به نقد شکلی، ساختاری و محتوایی آن پرداخته و نکات اصلاحی آن را برای چاپ های بعدی پیشنهاد کند.