بررسی تطبیقی فرایندهای بزرگ سازی در زبان های فارسی و ژاپنی در چارچوب نظریه ساخت واژه ارزش گذار (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

پژوهش حاضر به معرفی، تحلیل و مقایسه فرایندهای بزرگ سازی در دو زبان فارسی و ژاپنی در چارچوب نظریه ساخت واژه ارزش گذار می پردازد. در این نظریه ساخت هایی که خودآگاه یا ناخودآگاه ارزش مصداق یا مخاطب را از دیدگاه گوینده و به داوری او منتقل می کنند «ساخت های ارزش گذار» نامیده می شوند. ساخت واژه از مهمترین سطوح زبانی برای تحقق ارزش گذاری است که امکانات فراوانی را در اختیار گویندگان هر زبان قرار می دهد. از جمله این امکانات می توان به فرایندهای کوچک سازی (تصغیر) و بزرگ سازی (تکبیر) اشاره کرد که در زبان های مختلف برای تولید ساخت های ارزشگذار بکار برده می شوند. از آن جا که کوچک سازی در تعداد بیشتری از زبان ها مشاهده می-شود و اغلب با افزودن وندهای خاص به انجام می رسد، بیشتر از بزرگ سازی مورد توجه پژوهشگران قرار گرفته است. برای مثال، در زبان فارسی پژوهش هایی در مورد کوچک سازی انجام شده است، اما به سازوکارهای بزرگ سازی، جز به صورت پراکنده در برخی کتاب های دستور زبان اشاره ای نشده است. یافته های تحقیق حاضر نشان داد با این که دو زبان فارسی و ژاپنی به لحاظ تکوینی به دو خانواده متفاوت تعلق دارند و به لحاظ رده شناسی در دو دسته متفاوت جای می گیرند، اما هر دو به شکلی بسیار مشابه از دو سازوکار ترکیب و دوگان سازی برای بزرگ سازی بهره می برند. مقاله حاضر بزرگ سازی با دو فرایند ترکیب و دوگان سازی را در فارسی و ژاپنی به تفصیل بررسی و با یکدیگر مقایسه می کند.