بزه قتل عمد در حقوق ایران و فقه امامیه

چکیده

قتل از مهمترین رفتارهای ممنوعه ای است که در تمام جوامع انسانی جرم شناخته شده است. چراکه نتیجه آن سلب مهمترین سرمایه خدادادی یک انسان یعنی حیات اوست. قتل عمد مانند سایر جرایم دارای ارکان و عناصری است که از مجموع آنها این پدیده مجرمانه به وجود می آید. از ارکان اصلی قتل عمد وجود شخص زنده است و تا زمانی که این رکن احراز نگردد این جرم تحقق نمی یابد. همچنین برای تحقق قتل عمد علاوه بر رکن مادی و قانونی به رکن روانی (معنوی) هم نیاز داریم و آن اینکه قاتل باید قصد مجرمانه داشته باشد. از نظر فقه اسلامی نیز اهمیت ویژه ای به قتل نفس داده شده است. قتل عمدی علاوه بر اینکه یک جرم عمومی است جرم فردی و شخصی به حساب می آید. مجازات قتل عمد، قصاص است. اما آنچه مسلم و قطعی است اینکه فقیهان شیعی و اندیشمندان حقوق اسلامی، با کمی اختلاف نظر، جنایات علیه انسان را به عمد، شبه عمد و خطئی محض تقسیم می نمایند که این تقسیم بندی مطابق با حقوق ایران بوده است. مطالعه حاضر به روش توصیفی-تحلیلی انجام گردید و در بررسی تطبیقی حقوق ایران و فقه امامیه این نتیجه حاصل شد که تطابق زیادی دیده می شود و جزء در موارد محدود، مواد قانونی از فقه امامیه گرفته شده است.