تاریخ گرایی در حوزه مطالعات هنر اسلامی نقدی بر کتاب معماری ایلخانی در نطنز (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

پژوهش گران حوزه مطالعات هنر اسلامی رویکردهای مختلفی را در این حوزه اتخاذ کرده اند و هریک نقطه اتکای خود را بر مفاهیمی متفاوت از دیگری قرار داده اند. از این میان، رویکرد تاریخ گرایی بر دو مؤلفه بسترمندی و تفسیر استوار است. در این رویکرد، مرکز ثقل مطالعات منطبق است بر درک مفاهیم فرهنگی اشیا و آثار معماری در بستر زمانی و مکانی خاص تولید این آثار. ازاین رو، عوامل، ریشه ها، و بستر های تحقق هنر اسلامی به طور تاریخی و معنای آن به صورت تفسیری موردبررسی و مطالعه قرار می گیرند.برداشت های نادرست برخی از منتقدان درباره رویکرد تاریخ گرایی در مطالعات هنر اسلامی موجب خلط مفهوم و اغتشاش معنایی در این رویکرد شده است. بنابراین، دغدغه اصلی این پژوهش ارائه تعریفی روشن از مفهوم تاریخ گرایی و روش شناسی آن ازطریق معرفی و نقد یکی از شاخص ترین آثار تألیف شده با این رویکرد است. کتاب معماری ایلخانی در نطنز ، اثر شیلا بلر، نمونه ای قابل توجه از رویکرد تاریخ گرایی است که به لحاظ درک روش شناسی این گونه مطالعات از اهمیت ویژه ای برخوردار است.