جستاری در تحریف ناپذیری قرآن کریم (بررسی تطبیقی دیدگاه های سید قطب و رشید رضا)

چکیده

مقاله حاضر به بررسی یکی از مباحث تاریخ قرآن کریم به نام «تحریف» می پردازد. در این نوشتار سعی بر آن شده ابتدا به مفهوم شناسی «تحریف» پرداخته، سپس این موضوع در دو تفسیر «المنار» و «فی ظلال القرآن» با دلایل عقلی، قرآنی، روایی، گواهی تاریخ و اعجاز قرآن، درباره ی عدم تحریف قرآن کریم مورد بررسی و تطبیق قرار دهد. در نهایت آنچه حاصل شد آن است که، رشیدرضا از میان دلایل ذکر شده، دلیل قرآنی (آیه ی حفظ)، دلیل روایی یا سنت نبوی، گواهی تاریخ، و دلایل جدید و ابتکاری چون احکام و تشابه، اعجاز بیانی و نسخ و عدم تحریف، در مقام دفاع از عدم تحریف قرآن کریم برآمده است. ولی سید قطب به دلیل قرآنی توجه بیشتری در مقایسه با رشید رضا برای اثبات عدم تحریف قرآن نموده، و علاوه بر آیه ی «حفظ» به آیه ی «نفی باطل» نیز تمسک جسته، و از سایر دلایل، مسئله ی اعجاز قرآن و گواهی تاریخ را با محافظان قرآن در زمان نزول، مطرح نموده و تنها با یکی از دلایل جدید رشید رضا یعنی اعجاز بیانی هم عقیده است. گفتنی است این پژوهش؛ روش توصیفی- تحلیلی، با رویکرد تطبیقی و با ابزار کتابخانه ای صورت گرفته است.