تحلیل تأثیر متغیرهای تقاضا و ذخیره احتیاطی بر هزینه ها و اثر شلاقی در زنجیره تأمین چهار سطحی (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

در دهه های اخیر، مقابله با پدیده ای با عنوان اثر شلاق چرمی، جزو مهم ترین مسائل در مدیریت زنجیره تأمین گردیده است. این پدیده بیان می کند که نوسان تغییرات تقاضا از انتهای زنجیره به ابتدای زنجیره بیشتر می شود. در این پژوهش به بررسی اثرات ذخیره احتیاطی و تغییرات تقاضای مشتری نهائی براثر شلاقی و هزینه های کل زنجیره تأمین پرداخته شده است. به همین منظور، یک زنجیره تأمین چهار سطحی خطی شامل فروشگاه، خرده فروش، عمده فروش و کارخانه در نظر گرفته شده و برای پیش بینی تقاضا از روش میانگین متحرک استفاده گردید. در ادامه، نه سناریوی مختلف شامل تغییرات تقاضا (کم، متوسط، زیاد) و ذخیره احتیاطی (کم، متوسط، زیاد) در نظر گرفته شد و اثر شلاقی با یک فاصله اطمینان 95درصد و دوره زمانی یک ساله محاسبه گردید. همچنین هزینه های کل شامل هزینه های سفارش دهی، هزینه های نگهداری و هزینه های پس افت هر کدام از اعضای زنجیره تأمین در سناریوهای مختلف محاسبه شد. نتایج این تحقیق نمایانگر آن است که اگر روش برآورد تقاضا در همه اعضای زنجیره تأمین با استفاده از روش میانگین متحرک باشد، با افزایش نوسان تغییرات تقاضای مشتری نهائی، اثر شلاقی از پایین دست به بالادست در زنجیره تأمین افزایش می یابد ولی اثر شلاقی کل زنجیره کاهش می یابد. همچنین اگر تغییرات تقاضا ثابت فرض شود، افزایش ذخیره احتیاطی در هر کدام از اعضای زنجیره تأمین باعث افزایش اثر شلاقی کل زنجیره تأمین می گردد. افزایش اثر شلاقی، افزایش هزینه ها را نیز در پی دارد که سهم هزینه های سفارش دهی کاهش یافته و سهم هزینه های نگهداری و پس افت افزایش می یابد.