بررسی و نقد کتاب «شهرهای ساسانی از منظر تاریخ و باستان شناسی (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

شهر به مثابه شکل تعیّن یافته روابط اجتماعی و مناسبات انسانی، از جایگاه ویژه ای در تاریخ و باستان شناسی برخوردار است. این اهمیت به اندازه ای است که تأسیس نخستین شهرها و تشکیل اولین نهادهای شهری، به عنوان نقطه عطفی در فرایند تحول و تطور جوامع انسانی تلقی می شود. شهرهای ساسانی که شکل تکامل یافته شهر و شهرنشینی را در آخرین سده های دوران باستان به نمایش می گذارند، در کتابی تحت عنوان شهرهای ساسانی مورد بحث و بررسی واقع شده اند. این کتاب به قلم دکتر رضا مهرآفرین و توسط سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه ها در سال 1393 انتشار یافته است. اگرچه کتاب مذکور، مجموعه اطلاعات ارزشمندی درباره برخی از شهرهای شناخته شده ساسانی را شامل می شود ولی همانند هر اثر علمی دیگری شامل کاستی هایی است که در مقاله پیش رو بدان ها پرداخته می شود. در نگاهی کلی، نقاط ضعف اثر فوق را می توان در عدم بهره گیری جامع از منابع و پاره ای ایرادات محتوایی خلاصه کرد.