آرشیو

آرشیو شماره ها:
۲۸۱

چکیده

متن

«أم یحسدون الناس على ما آتاهم الله من فضله، فقد آتینا آل ابراهیم الکتاب و الحکمة و آتیناهم ملکا عظیما»
( سوره نساء، آیه 54)
آیا رشک مى‏ورزند نسبت به آن مردمى که خداوند به آنها از فضل خود عنایت فرمود حال آنکه ما به خاندان ابراهیم کتاب و حکمت و سلطنتى عظیم دادیم.
حسد یکى از بدترین و قبیح‏ترین صفات اخلاقى انسانها است که اگر از ذهنیت تجاوز کند و به فعلیت رسد خانمان سوز خواهد بود و چه بسیار بلاها و مصیبتها به خاطر حسد بر سر مردم فرود مى‏آید. حسد از بدترین خصلتها است که دارنده‏اش را آنچنان زجر مى‏دهد تا آنکه ایمان خود را به خاطر حسدش بکلى از دست دهد و نعمتى را که خداوند به دیگرى عطا کرد خواهان نابود شدن و زوال آن باشد. و مى‏توان گفت که بیشتر ظلم‏ها و ستم‏هائى که در جهان رخ مى‏دهد، منشأش حسد است.
و گویا نخستین پدیده‏اى است که در جهان خلقت پیدا شد و ابلیس گرفتارش شد که بر حضرت آدم حسد ورزید و تا ابد از رحمت الهى مطرود و منفور گردید. و همین رشک بود که پسر آدم را توسط برادرش به قتل رساند. و همین حسد بود که باعث شد بنى أمیه و قبل از آنها دیگران با اهل بیت پیامبر چنان رفتارى کنند که حتى حاضر به سوزاندن خانه زهرا گردند و پسر رسول خدا را به قتل برسانند و فجایع بى‏شمارى مرتکب شوند که تاریخ آنها را با اشک به ثبت رسانده است و هرچه از دست آنان برنیامد بنى عباس به عهده گرفتند و جنایتهاى پیشینیان را ادامه دادند و همچنان این ظلم ها تا امروز و تا فردا به وقوع پیوسته و خواهد پیوست تا آن روز که قائم آل محمد روحى فداه قیام کند و انتقام خونهاى پاک نیاکان و دیگر خوبان را از دشمنان بازستاند.
در روایتى از رسول اکرم صلى اللّه علیه و آله نقل شده که فرمود: "الحسد یأکل الحسنات کما تأکل النار الحطب" حسد، حسنات و نیکى ها را مى‏زداید و از بین‏برد، چنانکه زبانه آتش هیزم را در بر گیرد و به خاکستر مبدل سازد.
به هر حال این آیه مبارکه اشاره دارد به حسد و کینه‏اى که دشمنان با أمیرالمؤمنین و سایر اهل بیت عصمت و طهارت علیهم السلام داشتند که در حقیقت دشمنى و کینه آنان با شخص رسول اکرم صلى الله علیه و آله بود و نمى توانستند ببینند خداوند آن همه مقام و فضیلت به اینان داده است و آنان را مورد لطف خاص خود قرار داده و در میان تمام خلایق، برگزیده است.
مقصود از ناس کیست؟
از قرینه آل ابراهیم معلوم مى‏شود مقصود از " ناس " در آیه کریمه پیامبر و خاندان گرامیش مى‏باشد زیرا در برابر این حسد مردم خداوند مثل به ابراهیم و آل ابراهیم مى‏زند که به آنها نیز کتاب و حکمت داد و آنان را بر مردم تفضیل فرمود، پس چه جاى تعجب دارد اگر در زمان معاصر (دوران رسالت رسول‏اکرم)خداوند گروهى را از میان شما مردم برگزیند و از هر رجس و پلیدى پاک و مطهر گرداند و آنان را هم کتاب و هم حکمت دهد که گویا کتاب دلیل نبوت است و حکمت دلیل امامت.
در حدیثى از امام محمد باقر علیه‏السلام در تفسیر این آیه آمده است که فرمود: "جعل منهم الرسل و الانبیاء و الائمة فکیف یقرّون فى آل ابراهیم و ینکرونه فى آل محمد" خداوند از آنان پیامبران و رسولان و امامان قرار داد ؛ پس چگونه درباره آل‏ابراهیم اقرار دارند و نسبت به آل محمد انکار مى‏کنند؟!
و در روایت دیگرى از امام صادق علیه‏السلام نقل شده که راوى مى‏پرسد، آنانکه مورد حسد قرار گرفته‏اند، چه کسانى مى‏باشند؟ حضرت مى‏فرماید : نحن المحسودون.
و در امالى نیز از جابر نقل شده که امام باقر علیه‏السلام تأکید فرمود که مقصود از واژه "ناس" در این آیه رسول خدا و ائمه طاهرین علیهم السلام مى‏باشند.
حکمت: چنانکه اشاره شد کنایه از ولایت و امامت است همانگونه که "کتاب" کنایه از رسالت و نبوت است. تفسیرهاى مختلفى براى حکمت آمده مثل آنکه گویند حکمت به معناى شناختن حقایق اشیاء است همانگونه که هست یا حکمت به معناى علم به خوبى‏ها و أعمال صالحه است یا آنکه عبارت است از انجام کارى که سرانجام خوب و پسندیده است یا آنکه عبارت است از تشبه به خداوند در علم و عمل به اندازه طاقت و توانى که در انسان وجود دارد و همه اینها در ولایت به معناى اعم خلاصه مى‏شود پس ولایت از نتایج حکمت است.
و أما ملک عظیم یعنى رسالت و جانشینى رسالت که هیچ مُلکى بزرگتر و عظیم تر از آن نیست. این مُلکهاى ظاهرى که سلاطین و قدرتمندان دارند، مُلک نیست بلکه ملک همان وزنه بزرگ و سهمگین رسالت و امامت است چه به صورت ظاهر پدیدار گردد مانند خلافت ظاهرى که چند صباحى أمیر المؤمنین داشت و یا خلافت واقعى که آن حضرت و فرزندانش از آن برخوردار بودند و منصبى الهى بود هرچند به صورت ظاهر خانه نشین بودند یا در گوشه زندان به سر مى‏بردند. و ما بر این باوریم که دشمنى امروز استکبار جهانى با ایران اسلامى منشأش همان حسدى است که پیشینیان نسبت به خاندان رسالت داشتند زیرا ما پیروان واقعى آن بزرگوارانیم و از این روى تعجبى ندارد که سفیانیان و دجالان امروز با ما همچون نیاکانشان دشمنى کنند به این امید که ما به خود آئیم و با وحدت و همبستگى جلوى توطئه‏هاى دشمنان را بگیریم.

تبلیغات