الغدیر»از نگاه اندیشمندان اهل سنت دوری از تعصب‌

محمد عبدالغنی حسن (مصری)‌:دانشمند بزرگوار «امینی» از زلال محبت پیشوا (علی علیه‌السلام)‌ و پیروان او سیراب گشته... در عین این که محبت سرشار و شیفتگی، سراسر وجود او را فراگرفته، از عصبیت و هواهای نفسانی دور است...از خداوند مسالت می‌کنم که برکه آب زلال شما را [کنایه از غدیر زیرا غدیر، در عربی به معنای برکه آب است] سبب صلح و صفا میان دو برادر شیعه و سنی قرار دهد که دست به دست هم داده، بنای امت اسلامی را بسازند1.
 نزدیک شدن شیعه و سنی‌
عادل غضبان مدیر مجله مصری الکتاب : این کتاب منطق شیعه را روشن می‌کند و اهل سنت می‌توانند به وسیله این کتاب، شیعه را به طور صحیح بشناسند. شناسایی صحیح شیعه سبب می‌شود که آرای شیعه و سنی به یکدیگر نزدیک شود و مجموعا صف واحدی تشکیل دهند2.
راهی به سوی عقاید شیعه‌
دکتر محمد غلاب، استاد فلسفه در دانشکده اصول دین جامع الازهر:ما به یقین معتقدیم که جوانان اسلامی این عصر از این کتاب نفیس [=الغدیر] ... استفاده خواهند نمود... علاقه‌مندم که راهی به سوی عقاید واقعی و صحیح شیعه امامیه به رویم گشوده شود که با بینش و تدبر کافی در آن، بررسی و اظهار عقیده کنم تا در برابر این فرقه جلیله دچار لغزش و سقوط نشوم3!
جبران گذشته‌
دکتر عبدالرحمن کبالی:کتاب الغدیر و محتویات غنی آن چیزی است که سزاوار است هر مسلمانی از آن آگاهی یابد تا دانسته شود چگونه مورخان کوتاهی کرده‌اند و حقیقت کجاست؟ ما به این وسیله باید گذشته را جبران کنیم و با کوشش در راه اتحاد مسلمین به اجر و ثواب نایل گردیم4.
برطرف‌کننده اوهام‌
شیخ محمدسعید دحدوح از علمای برجسته سوریه: «الغدیر» ... اوهامی را برطرف نمود و حقایقی را ثابت کرد  که ما به آنها وقوفی نداشتیم و نمی‌دانستیم و سخنانی را و مطالبی را ابطال کرد که قرن‌ها بر مبنای آن مطالب نکوهش‌ها می‌شد و ما چنین می‌پنداشتیم که آن مطالب، مطابق واقع‌است! و نمی‌دانستیم از کجا آمده، و در اسرار آن نمی‌اندیشیدیم! ... و این امر برای هر سخندان و اهل بحث و تحقیق اکنون از ضروریات است که به این دقایق پی ببرند، ولی نه به منظور برانگیختن اختلاف و بروز کینه‌های قبلی که موجبات آشفتگی و نقار را فزونی بخشد، بلکه برای آشکار ساختن و بیان اینکه: حق کدام است؟ پیروان علی مرتضی‌ع‌ کیانند؟5
دریای آکنده از مروارید
عبدالفتاح عبدالمقصود مصری نویسنده دوره 4 جلدی «امام علی‌ع»: در حالی که نمی‌توانستم دیدگانم را از سطرهای این کتاب و کلمه‌های آن برگیرم، چیزی نمانده بود که خرد و فرزانگی‌ام در جهانی پهناور از معرفت و بینش سردرگم شود ... آیا این غدیر است؟ نه، دریایی آکنده از مروارید است. مرواریدهای گونه‌گون رنگارنگ که هوش و خرد از شمردن آن حیران و ناتوان می‌شود .6
مردی که خود، امتی است‌
علاءالدین خروفه:من گمان نمی‌کردم در این عصر که مادیات بر آن غلبه کرده است و به شتابزدگی در کار تالیف و سطحی بودن بحث و تحقیق معروف است، مردی که گویا به تنهایی، خود امتی است، نهضت کند و این کتاب جلیل، که مانند آن را جمعیتی هماهنگ از دانشمندان عمیق در علم نتوانند به دست داد، پدید آورد.7
یک شیعه و یک مسیحی‌
بولس سلامه بیروتی از  محققان مسیحی: دلایل بزرگی بر شخصیت امیرالمومنین، بلکه امیر تمام عرب، هرآینه برتر از آن است که به شماره درآید و آن کس که بخواهد دلایل مزبور را به شماره درآورد، به مانند کسی است که بخواهد اشعه خورشید را به چنگ آرد! و من در این نامه اکتفا می‌کنم به ذکر یکی از آن دلایل و آن این است که: دو مرد بر مبنای دوستی خاندان پیغمبر با یکدیگر تلاقی می‌نمایند، یکی از آن دو مرد، شیعه بزرگواری است که 15 سال است قلم خود را در راه خدمت به حق وقف نموده و هم‌اکنون نیز به این خدمت ادامه می‌دهد و او تو هستی و دومین آنها، این مرد مسیحی ناتوان است که اخیرا [در اثر مطالعه الغدیر] به این عقیده درآمده است...8
پانوشت ها:
1.الغدیر، ج 1، ترجمه محمدتقی واحدی، مقدمه چاپ دوم2.یادنامه علامه امینی، به کوشش دکتر سید جعفر شهیدی، محمدرضا حکیمی، ص 3241.28 هزار روز تاریخ ایران و جهان، ضمیمه روزنامه اطلاعات، ص 4353.یادنامه علامه امینی،  همان، ص 242 5. شیخ عبدالحسین امینی نجفی، ترجمه محمدتقی واحدی، تهران، کتابخانه بزرگ اسلامی، 1368، ص14 6.محمدرضا حکیمی، حماسه غدیر ، انتشار، ص 7370. همان، ص 406 8-28  هزار روز تاریخ ایران و جهان، همان ،ص 354
 پنجشنبه 13 تیر 1387