مطالعات قدرت نرم

مطالعات قدرت نرم

مطالعات قدرت نرم بهار و تابستان 1394 شماره 12 (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

ساختار قدرت نرم درگفتمان اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اسلام قدرت سکولاریسم قرآن کریم قدرت نرم قدرت سخت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 893 تعداد دانلود : 638
پژوهش پیش رو با تأکید بر آیات شریفه قرآن کریم سعی دارد به این پرسش اساسی پاسخ دهد که: ساحتهای سازنده نظریه قدرت نرم در گفتمان اسلامی کدامند؟.در این راستا نویسندگان تلاش دارند تا ساحت های «قدرت نرم» در اسلام را تحلیل و در نهایت اصول حاکم بر نظریهای اسلامی قدرت نرم را در قیاس با رویکرد سکولار ارایه نمایند.دلیل این امر آن است که: نظریه «قدرت نرم سکولار» دارای نقایص و تعارض هایی با آموزه های دین مبین اسلام است و بهره گیری از آن منوط به اصلاح و بازتولید قدرت نرم در چارچوب گفتمان اسلامی، می باشد. در این خصوص نویسندگان ابتدا با بهره گیری از روش توصیفی- تحلیلی، شرحی انتقادی از «قدرت نرم» در گفتمان سکولار غربی ارائه داده اند و سپس با استفاده از روش تفسیر موضوعی قرآن کریم ، ساحت های این مفهوم در گفتمان اسلامی را استنباط و با اصول رویکرد سکولار مقایسه نموده اند. به عبارت دیگر، منظومه مفهومی و نظری قدرت نرم متناسب با اصول گفتمان اسلامی شناسایی و سازماندهی گشته است. نتایج بدست آمده حاکی از آن است که انگاره «قدرت نرم» در گفتمان غربی تک بعدی و ناظر بر وجه مادی انسان است و لذا میان قدرت و اخلاق تفکیک قائل شده و از درک سایر منابع قدرت عاجز می باشد؛ حال آن که در گفتمان قرآنی این نظریه از چهار ساحت برخوردار بوده و در آن علاوه بر منابع قدرت، به مدیریت، استحکام و خاستگاه قدرت نیز توجه شده است.
۲.

منابع فرهنگیِ قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران در عراق نوین(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: فرهنگ مذهب عراق جمهوری اسلامی ایران قدرت نرم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 938 تعداد دانلود : 782
با توجه به اهمیت قدرت نرم در روابط بین الملل و تأثیر کاربرد قدرت نرم بر پرستیژ بین المللی نهادهای سیاسی، پرداختن به موضوع قدرت نرم یکی از مباحث مهم در سیاست خارجی، روابط بین الملل و حتی مطالعات آکادمیک می باشد. سوال اصلی مقاله این است؛ با توجه به نفوذ جمهوری اسلامی ایران در کشور عراق و اهمیت عراق جدید در محیط راهبردی ایران، منابع فرهنگی قدرت نرم افزاری ایران در این کشور چه مؤلفه هایی را در بر می گیرد؟ فرضیه مقاله آن است که جمهوری اسلامی ایران، از منابع قدرت نرمِ فرهنگی- مذهبی، در عراق جدید برخوردار است. در همین راستا، یافته های پژوهش حاکی از آن است که، منابع فرهنگی قدرت نرم ایران در عراق عبارتند از؛ سابقه حضور امام خمینی (ره) در عراق، ریشه های ایرانی کشور عراق، سنت ها و عادت های تاریخی؛ نظیر نوروز، گسترش زبان فارسی در عراق، فرهنگ همزیستی مسالمت آمیز اقوام مختلف ایران به عنوان الگویی برای جامعه چند پاره عراق، موقعیت علمی ایران، سازمان های فعال فرهنگی- مذهبی، رواج موسیقی سنتی ایرانی در عراق، انجمن های دوستی ایران و عراق، حضور درصد قابل توجهی از شیعیان در دو کشور، وجود حوزه های علمیه در دو کشور و مبادلات علمی و فرهنگی بین آن ها و جایگاه والای مرجعیت در دو کشور. در این مقاله، بعد از بررسی قدرت نرم و منبع فرهنگی آن، به بررسی منابع فرهنگی قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران در عراق نوین پرداخته شد این مقاله برای پاسخ به سؤالات پژوهش، از روش تلفیقی (اسنادی- تاریخی) بهره گرفته است.
۳.

بازخوانی امر به معروف و نهی از منکر به مثابه قدرت نرم در فرهنگ اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اسلام امر به معروف نهی از منکر افکار عمومی قدرت اجتماعی قدرت نرم مسئولیت عمومی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 128 تعداد دانلود : 537
فرهنگ به عنوان اصلی ترین مولفه قدرت نرم در هر جامعه ای با ملاحظات خاص خود نقش آفرینی می کند. در فرهنگ اسلامی نهادینه شدن احساس مسئولیت همگانی و به دنبال آن تحقق نظارت مردمی (نظارت غیر رسمی)جایگاهی ممتاز و بی بدیل دارد؛ احساس مسئولیت و نظارت هرچند کم و بیش در همه جوامع وجود دارد اما در جوامع اسلامی، به دلایل فراوان می توان آن را با شدت، گستره و عمق بسیار بیشتری سراغ گرفت. این مقاله از همین منظر، تاسیس اسلامی امر به معروف و نهی از منکر را بازخوانی می کند و در مقام اثبات این نکته است که نهادینه شدن فرهنگ شهادت، فرهنگ مقاومت، فرهنگ معنویت، فرهنگ عزت مندی و فرهنگ توانمندی علمی که همگی در بازتولید قدرت نرم سهم بسزایی دارند، در سایه امر به معروف و نهی ازمنکر امکان پذیر است و اگر این امر با بهره گیری از شیوه های درست صورت پذیرد، ناب ترین نوع قدرت را شاهد بوده و از مزایای بی شمار آن بهره مند خواهیم شد؛برای فرهنگ سازی در ابعاد مختلف بهره گیری از این دو فریضه باید در اولویت مردم و مقامات قرار گیرد و تنها از این رهگذر است که این تاسیس اسلامی قابلیت تبدیل شدن به قدرت نرم را خواهد داشت وبه خوبی می تواند برای الگوگیری به دیگران عرضه شود. روش این پژوهش، عقلی - نقلی و روش داده پردازی، تحلیلی و گاه انتقادی می باشد.
۴.

میزان آشنایی دانشجویان با جنگ نرم و راههای مقابله با آن (مطالعه موردی: دانشگاه پیام نور همدان)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: هویت ملی سواد رسانه ای جنگ نرم تمسک به آموزه های دینی پرهیز ار اختلافات قومی و دینی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی جامعه شناسی سیاسی جامعه شناسی سیاسی ایران دانشگاه
  2. حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی جامعه شناسی سیاسی جامعه شناسی سیاسی ایران اصناف
تعداد بازدید : 778 تعداد دانلود : 90
مقاله حاضر به بررسی جامعه شناختی میزان آشنایی دانشجویان دانشگاه همدان با جنگ نرم و راههای مقابله با آن پرداخته است. اهداف پژوهش شامل؛اهداف توصیفی ( بررسی میزان شناخت از جنگ نرم و اهداف)، تبیینی (استنباط و تعمیم نتایج) است. رویکرد آن بین رشته ای(جامعه شناختی – سیاسی) و روش آن پیمایشی – تبیینی است. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه بود و پایایی آن در مطالعه مقدماتی 85% به دست آمد. از نرم افزار spssاستفاده شد. یافته ها نشان داد که رابطه معناداری میان سواد رسانه ای، شرکت در همایشها و کنفرانسهای مرتبط با جنگ نرم، تمسک به آموزه های دینی، حفظ هویت ملی و پرهیز از اختلافات قومی و دینی، با میزان شناخت دانشجویان از جنگ نرم و مقابله با آن وجود دارد. نتایج بیانگر میزان بالای آشنایی دانشجویان دانشگاه پیام نور همدان با جنگ نرم و راههای مقابله با آن است.
۵.

حضور افراد در هیئت های مذهبی و نشاط اجتماعی (مطالعه موردی شهر همدان در سال 1393)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: اهل بیت همدان عزاداری نشاط اجتماعی هیئت های مذهبی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 919 تعداد دانلود : 978
هدف هر جامعه ای رسیدن به سعادت است یکی از ملزومات هر چه بهتر شدن عمل به قرآن ارتباط با ائمه معصومین (ع) است که بهترین قالب آن هیئت های مذهبی است . از منظر محقق هیئت های مذهبی در حالت معیار دارای ده بعد می باشند . در این تحقیق در ارتباط با هر کدام از ابعاد فرضیه ای ارائه شده و تاثیر هر کدام بر نشاط اجتماعی افراد مورد بررسی قرار گرفته است. چارچوب نظری مورد استفاده نظریه محبت خواجه نصیر طوسی است که بعنوان عنصری معنوی و فرهنگی در استمرار جامعه تلقی می شود. از روش تحقیق اسنادی برای صورتبندی مبانی نظری در رابطه با تاریخچه ، اساس ، ریشه ، مسایل و عناصر هیئت های مذهبی و از روش میدانی – پیمایش با تحلیل توصیفی – تبیینی جهت آزمون فرضیه ها استفاده شده است . تکنیک گردآوری داده ها ، پرسشنامه با آمارگیری نمونه ای است . در تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار اس پی اس اس با آزمون های توصیفی ، نمودارها و هیستوگرام و ضریب همبستگی پیرسون و آزمون آنالیز دوطرفه استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که ارتباط قوی بین متغیرهای مستقل و وابسته وجود دارد و هرده فرضیه تحقیق با سطح معنی داری بالا تائید می شوند.
۶.

دیپلماسی عمومی رژیم صهیونیستی در قبال آمریکا از منظر شبکه و روایت(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: آمریکا دیپلماسی عمومی روایت شبکه رژیم صهیونیستی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 515 تعداد دانلود : 415
در حالی که دیپلماسی عمومی توسط دیپلمات ها در جریان مذاکرات خارجی، سفرها و ملاقات با مقامات خارجی اتفاق می افتد، دیپلماسی عمومی توسط بازیگرانی که ممکن است است رسما از طرف دولت معرفی نشده باشند انجام می شود. دیپلماسی عمومی جدید در مقایسه با الگوی سنتی توسط بازیگران غیر دولتی از طریق شبکه ها اجرا می شود و تلاش می کند مردم یک کشور خارجی را درباره سیاست های یک کشور متقاعد کند تا روی سیاست گذاران فشار آورند و بر تصمیماتشان اثر بگذارند. هدف دیپلماسی عمومی رژیم صهیونیستی در قبال آمریکا، تلاش برای نفوذ بر مردم آمریکا در جهت سیاست خارجی حمایت گرانه آن است. این پژوهش شناسایی شبکه دیپلماسی عمومی اسرائیل در قبال آمریکا را هدف خود قرار داده است. مقاله با بکارگیری مدل دیپلماسی عمومی گیلبوآ بر روی سازمان های غیردولتی اسرائیل که در این حوزه فعالند، و با بررسی مبانی نظری دیپلماسی عمومی شبکه محور و روایت استراتژیک، تلاش می کند دریابد استراتژی شبکه و چرخش اطلاعات برای خلق ""اعتبار، هویت و ابر روایت""چگونه مورد استفاده قرار می گیرند. بنابراین دو روش تحلیل شبکه و تحلیل محتوای کیفی به منظور شناخت شبکه دیپلماسی عمومی اسرائیل در قبال ایالات متحده آمریکا و محتوای تولیدی آن به کار گرفته شدند. نتایج تحقیق نشان می دهد دیپلماسی عمومی رژیم صهیونیستی در قبال آمریکا از مدل قدیمی اما در قالب شبکه محورِ دیپلماسی عمومی جدید پیروی می کند و نتیجه می گیرد که شیوه های جدید ارتباطی برای اجرای استراتژی های قبل بکار می روند.
۷.

دیپلماسی عمومی ایالات متحده در قبال جمهوری اسلامی ایران در دولت اوباما (با تاکید بر فضای سایبری)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: دیپلماسی عمومی ایالات متحده آمریکا جمهوری اسلامی ایران فضای مجازی کنش ارتباطی کنش استراتژیک معطوف به هدف

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 173 تعداد دانلود : 385
دیپلماسی عمومی وظرفیت فضای سایبری (دنیای مجازی و شبکه های اجتماعی) یکی از ابزارهای اصلی آمریکا در چارچوب دیپلماسی عمومی می باشد که از آن برای مدیریت جنگ نرم علیه جمهوری اسلامی ایران و ابزاری برای تغییر رفتار این کشور بهره می برد . در این مقاله سعی می شود تا به این سوال پرداخته شود که در دوره اوباما چه اقداماتی درفضای سایبری برمحور دیپلماسی عمومی آمریکا در رابطه با جمهوری اسلامی ایران سازماندهی شده است؟ برای تحلیل رفتار و عملکرد دیپلماسی عمومی ایالات متحده درفضای سایبری (دنیای مجازی و شبکه های اجتماعی) درقبال جمهوری اسلامی ایران، با استفاده از روش تحقیق اسنادی و همچنین تحلیل وب سایت ها وشبکه های اجتماعی ، دوره ریاست جمهوری باراک اوباما، بررسی و به ابعاد، اشکال وروشهای اقدام شده در چارچوب نظریه کنش ارتباطی هابرماس پرداخته می شود.الگوی شبکه ای کنش ارتباطی دیپلماسی عمومی نیازمند آن است که دولت مبدأ از انتشار یک سویة اطلاعات برای ملت های خارجی فراتر رفته، به سوی تعاملی که بیشتر بر گفت و گو با جمعیت های هدف مبتنی باشد، حرکت کند اما بر اساس دیپلماسی عمومی آمریکا رفتار ایالات متحده در کنش استراتژیک معطوف به هدف قرار می گیرد که شکل کاملا یکسویه و هدف محور به خود می گیرد.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۳۰