راهبردهای آموزش در علوم پزشکی

راهبردهای آموزش در علوم پزشکی

راهبردهای آموزش دوره پنجم زمستان 1391 شماره 4 (پیاپی 18)

یادداشت ها

مقالات

۱.

رابطه سطح تحمل ابهام دانشجویان کامپیوتر با سطح نمرات دروس برنامه نویسی آنها

کلید واژه ها: تحمل ابهام برنامه نویسی کامپیوتر دروس برنامه نویسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 970 تعداد دانلود : 58
اهداف: از آنجایی که برنامه نویسی از مهم ترین دروس رشته کامپیوتر است، برای راهنمایی بهتر دانشجویان و انتخاب روش مناسب تر تدریس، مدرسان باید بدانند که کدام یک از توانایی های ذهنی دانشجو تاثیر بیشتری بر یادگیری این دروس دارد. این پژوهش با هدف بررسی رابطه نمرات دروس برنامه نویسی دانشجویان با سطح تحمل ابهام آنها انجام شد. روش ها: این پژوهش همبستگی در سال 1391 در 520 دانشجوی ورودی سال های 1387 تا 1389 رشته کامپیوتر دانشگاه آزاد اسلامی واحد مبارکه انجام شد. 200 نفر به شیوه نمونه گیری تصادفی طبقه ای به عنوان نمونه انتخاب شدند. از آزمون تحمل ابهام احمدپور برای اندازه گیری سطح تحمل ابهام دانشجویان استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده ها با کمک نرم افزار SPSS 12 و با استفاده از روش های آمار توصیفی، همبستگی پیرسون، آزمون T مستقل و آزمون مجذور کای انجام شد. یافته ها: نمرات سطح تحمل ابهام دانشجویان دختر به طور معنی داری کمتر از دانشجویان پسر بود (017/0=p). بین نمرات سطح تحمل ابهام دانشجویان و مقطع تحصیلی آنها رابطه معنی داری وجود نداشت (05/0<p). بین نمرات دروس برنامه نویسی دوم و سوم دانشجویان و مقطع تحصیلی و جنسیت آنها رابطه معنی داری وجود داشت (05/0>p). بین نمرات دروس برنامه نویسی و سطح تحمل ابهام دانشجویان، رابطه مثبت معنی داری وجود داشت (05/0>p). نتیجه گیری: سطح تحمل ابهام دانشجویان بر نمرات دروس برنامه نویسی آنها موثر است.
۲.

روایی وپایایی پرسشنامه ارزشیابی استادان توسط دانشجویان

کلید واژه ها: روایی پایایی دانشجویان استادان پرسشنامه ارزشیابی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 802 تعداد دانلود : 527
اهداف: به منظور استفاده کارآمد از نظرات دانشجویان برای ارزشیابی عملکرد استادان، باید پرسش نامه هایی جامع که دارای سئوال های تعمیم پذیر و مبین متغیرهای اصلی مورد آزمون باشد، طراحی شوند. از این رو، هدف پژوهش حاضر بررسی روایی و پایایی پرسش نامه ارزشیابی اساتید توسط دانشجویان بود. روش ها: این مطالعه پیمایشی در جامعه دانشجویان دانشگاه گیلان در سال تحصیلی 89-1388 انجام شد و 626 دانشجو به روش نمونه گیری تصادفی از 5 دانشکده انتخاب شدند. برای سنجش روایی هر پرسش فرم ارزشیابی اساتید، از پرسش نامه محقق ساخته شامل 99 سئوال بسته پاسخ استفاده شد. برای تعیین پایایی با روش ضریب توافق از فرم های تکمیل شده ارزشیابی اساتید توسط دانشجویان، 26 نمونه از دانشکده فنی، 42 نمونه از دانشکده های کشاورزی، علوم پایه و تربیت بدنی و 66 نمونه از دانشکده علوم انسانی به تناسب جمعیت دانشکده ها مورد تحلیل قرار گرفتند. یافته ها: روایی محتوایی برخی از مولفه های سئوال های اصلی کمتر از 30% بود و ارتباط کمی با سئوال اصلی داشت. ضریب توافق به دست آمده برای همه سئوال ها بالا بود. در دانشکده فنی- مهندسی، سئوال 11، در دانشکده های کشاورزی، تربیت بدنی و علوم پایه سئوالات 13 و 14 و در دانشکده علوم انسانی سئوالات 6، 12، 13 و 14 پرسش نامه ارزشیابی از بالاترین توافق برخوردار بودند. نتیجه گیری: روایی محتوایی پرسش نامه ارزشیابی اساتید دانشگاه گیلان در بعضی از سئوالات پایین است. درخصوص پایایی (ضریب توافق) سئوالات پرسش نامه نیز گرچه همه آنها از پایایی بالایی برخوردارند، ولی این درجه توافق از دانشکده ای به دانشکده دیگر متفاوت است.
۳.

رابطه دوره های آموزش ضمن خدمت و توانمندسازی کارکنان

کلید واژه ها: آموزش ارزیابی توانمندسازی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 705 تعداد دانلود : 195
اهداف: آموزش توانمندسازی، ارایه دانش و مهارت بهبود مستمر کیفیت فراگیر به کارکنان است. ایده سنتی آموزش قادر به رساندن پیام نیاز به انواع دانش ها و مهارت ها برای توانمندی افراد نیست. با توجه به اهمیت آموزش نیروی انسانی و ارزیابی آثار آن بر افزایش عملکرد کارکنان و همچنین توانمندسازی کارکنان، هدف مطالعه حاضر بررسی رابطه اجرای دوره های آموزش ضمن خدمت و توانمندسازی کارکنان بود. روش ها: این مطالعه همبستگی و پیمایشی در 361 کارمند رسمی شعب بانک مسکن استان کرمان در سال 1388 انجام شد و 186 نفر به روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از 2 پرسش نامه چگونگی اجرای دوره های آموزش ضمن خدمت کارکنان (34 سئوال) براساس ابعاد زمینه، درون داد، فرآیند و برون داد و توانمندسازی روان شناختی اسپریتزر (20 سئوال) براساس ابعاد احساس شایستگی، احساس موثربودن، احساس معنی داربودن، احساس خودمختاری و احساس اعتماد استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون های همبستگی پیرسون، آنالیز واریانس یک طرفه، رگرسیون چندمتغیره و لگ خطی با نرم افزار SPSS 16 استفاده شد. یافته ها: میانگین نمره اجرا و ارزیابی دوره های آموزش ضمن خدمت 5/17±8/120 و میانگین نمره توانمندسازی 4/11±2/77 بود. بین چگونگی اجرای دوره های آموزش ضمن خدمت و توانمندسازی (521/0=r؛ 0001/0=p) و همچنین مولفه های آن رابطه معنی دار مستقیم وجود داشت. متغیرهای درون داد (241/3=t؛ 001/0=p) و فرآیند (321/2=t؛ 021/0=p) بیشترین تاثیر را بر متغیر توانمندسازی داشتند. نتیجه گیری: بین چگونگی اجرای دوره های آموزش ضمن خدمت و توانمندسازی کارکنان در شعب بانک مسکن کرمان رابطه معنی دار و مستقیم وجود دارد.
۴.

تحلیل استنادی پایان نامه های دانشجویان پزشکی: قبل و بعد از دسترسی به کتابخانه ملی دیجیتال پزشکی

کلید واژه ها: پزشکی تحلیل استنادی کتابخانه ملی دیجیتال پزشکی پایان نامه دانشگاهی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 598 تعداد دانلود : 109
اهداف: راه اندازی کتابخانه ملی دیجیتال پزشکی یکی از سرمایه گذاری های علمی کلان طی سال های گذشته است. هدف از انجام این مطالعه پی بردن به اثربخشی این مداخله علمی از طریق بررسی الگوی استنادی در پایان نامه های دانشجویان پزشکی طی سال های 1386 تا 1389 (یک سال قبل تا دو سال بعد از دسترسی) بود. روش ها: این مطالعه مقطعی تحلیلی در سال 1390 روی 219 پایان نامه دانشجویان پزشکی عمومی دانشگاه علوم پزشکی بابل، دفاع شده از فروردین 1386 تا اسفند 1389 به اجرا درآمد و همه موارد به صورت سرشماری وارد مطالعه شدند. به منظور جمع آوری اطلاعات، رونوشتی از بخش منابع و ماخذ پایان نامه های موجود در کتابخانه مرکزی دانشگاه تهیه شد. اطلاعات کتاب شناختی استنادها براساس نوع منبع، زبان و زمان نشر اثر در برگه های ورود اطلاعات ثبت شد. داده ها با کمک نرم افزار آماری SPSS 16 و آزمون های آنالیز واریانس و T مستقل مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: منابع مورد استفاده و مورد استناد توسط دانشجویان در مجموع 219 پایان نامه مورد بررسی 10916 منبع بود. میانگین تعداد منابع مورد استفاده در پایان نامه های دانشجویان پزشکی طی سال های 1386 تا 1389 افزایش داشت. میزان استفاده از کل منابع و همچنین تعداد مجلات مورد استفاده در پایان نامه ها بین سال های 1386 تا 1389 از اختلاف آماری معنی داری برخوردار بود (05/0>p). نتیجه گیری: افزایش میانگین تعداد منابع مورد استفاده، افزایش سهم مجلات و افزوده شدن بر تعداد منابع انگلیسی در پایان نامه های پزشکی طی سال های مذکور، نشان دهنده اثرات مثبت بهره برداری از کتابخانه ملی دیجیتال پزشکی ایران بر رفتار استنادی دانشجویان پزشکی است.
۵.

عوامل موثر بر پیشرفت تحصیلی دانشجویان

کلید واژه ها: پیشرفت تحصیلی عملکرد تحصیلی دانشجویان علوم پزشکی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 799 تعداد دانلود : 68
اهداف: شناخت عوامل موثر بر پیشرفت تحصیلی می تواند موجب بهبود برنامه ریزی های آموزشی و تقویت بازده تدریس و آموزش گردد. هدف از این مطالعه ارزیابی عوامل موثر بر پیشرفت تحصیلی دانشجویان بود. روش ها: این مطالعه مقطعی از نوع توصیفی- تحلیلی با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی منظم در 180 دانشجوی رشته ها و مقاطع مختلف یکی از دانشگاه های علوم پزشکی شهر تهران در اردیبهشت 1391 انجام شد. شاخص پیشرفت تحصیلی، میانگین معدل دو نیم سال منتهی به مطالعه بود. ابزار گردآوری داده ها، 4 پرسش نامه اطلاعات جمعیت شناختی، رضایت از محیط آموزشی، رضایت از محتوای آموزشی و سبک یادگیری کولب بودند. داده ها با آزمون های آماری آنالیز واریانس یک طرفه، T مستقل و همبستگی پیرسون و با استفاده از نرم افزار آماری SPSS 20 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته ها: متغیرهای جنسیت، گروه سنی، مقطع تحصیلی، رشته تحصیلی، علاقه به رشته تحصیلی و سبک یادگیری، تفاوت معنی داری را در شاخص پیشرفت تحصیلی شرکت کننده ها نشان دادند. میانگین نمره رضایت از محیط آموزشی 06/9±17/38 و همبستگی آن با پیشرفت تحصیلی 067/0- بود (05/0<p). میانگین نمره رضایت از محتوای آموزشی 11/3±93/11 و همبستگی آن با پیشرفت تحصیلی 006/0 بود (05/0<p). سبک های یادگیری واگرا، سازگار، جاذب و همگرا به ترتیب سبک یادگیری غالب بین 138 نفر (7/76%)، 23 نفر (8/12%)، 14 نفر (7/7%) و 5 نفر (8/2%) از شرکت کننده ها بود. نتیجه گیری: سن، جنسیت، مقطع، رشته تحصیلی و سبک یادگیری می توانند نقش تعیین کننده ای در عملکرد تحصیلی دانشجویان علوم پزشکی داشته باشند.
۶.

همخوانی ارزشیابی اساتید توسط دانشجویان و فارغ التحصیلان علوم پزشکی

کلید واژه ها: همخوانی دانشجویان فارغ التحصیلان ارزشیابی استاد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 837 تعداد دانلود : 952
اهداف: بررسی اعتبار ارزشیابی های دانشجویی می تواند در پذیرش نتایج این ارزشیابی ها نزد اساتید و مدیران موثر باشد. هدف این مطالعه بررسی همخوانی ارزشیابی هایی اساتید توسط دانشجویان و فارغ التحصیلان علوم پزشکی بود. روش ها: در این مطالعه توصیفی- مقطعی نمرات ارزشیابی 23 نفر از اعضای هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز که در سال تحصیلی 1389 در دانشکده پزشکی به آموزش و تدریس اشتغال داشتند، مورد بررسی قرار گرفت. ابزار گردآوری داده ها، پرسش نامه ارزشیابی اساتید توسط دانشجویان مشتمل بر 15 سئوال 5گزینه ای با مقیاس نمره گذاری لیکرت بود. 15 دانشجوی سال ششم پزشکی (انترن) که در شُرُف فارغ التحصیلی بودند و هیچ گونه ارتباطی با اساتید علوم پایه نداشتند به عنوان فارغ التحصیل پرسش نامه های ارزشیابی را تکمیل نمودند. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS 18 و آزمون های T زوجی و ضریب همبستگی پیرسون مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته ها: میانگین کلی نمرات ارزشیابی اساتید توسط دانشجویان و فارغ التحصیلان، اختلاف معنی داری نداشت (45/0=p) و همبستگی بین آنها مثبت و معنی دار بود. ضریب همبستگی بین نمرات ارزشیابی اساتید زن و مرد توسط دانشجویان و فارغ التحصیلان به ترتیب 581/0=r و 611/0=r بود که از نظر آماری معنی دار بود (016/0=p). نتیجه گیری: همبستگی بالایی بین نمرات ارزشیابی اساتید توسط فارغ التحصیلان و دانشجویان در حال تحصیل در دانشگاه وجود دارد که بیانگر ثبات نمرات ارزشیابی اساتید و اعتبار نتایج ارزشیابی های دانشجویی است.
۷.

شناسایی و تحلیل عوامل حیاتی موفقیت حوزه آموزش در مراکز آموزش عالی با استفاده از نگاشت های ادراکی فازی

کلید واژه ها: آموزش عوامل حیاتی موفقیت نگاشت ادراکی فازی اهداف بلندمدت دانشکده فنی و مهندسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 606 تعداد دانلود : 418
اهداف : در محیط پویای کنونی، سازمان های آموزشی باید با رفتاری فعال و پویا محیط خود را با نگاهی جامع رصد کنند و عوامل دستیابی به اهداف خود را در این محیط شناسایی نمایند. هدف از انجام این پژوهش، شناسایی، بررسی و رتبه بندی عوامل موثر بر موفقیت حوزه آموزش دانشکده های فنی و مهندسی به روش FCM بود. روش ها : پس از بررسی ادبیات پژوهش و شناسایی عوامل موثر در موفقیت حوزه آموزش دانشکده های فنی و مهندسی، نمونه­ای 36 نفری که به روش نمونه­گیری قضاوتی هدفمند از میان اساتید و مدیران انتخاب شده بودند، به شناسایی عوامل نهایی پرداختند. روایی محتوایی پرسش نامه به روش لاشه و همچنین پایایی آن با ضریب آلفای کرونباخ (81/0) تایید شد. پس از طبقه بندی عوامل نهایی در 7 بخش، روابط علی بین عوامل و میزان تاثیر آنها بر یکدیگر با کمک 12 نفر از خبرگان تعیین شد. از نرم­افزارهای FCMapper 1 و Pajek 64 برای رسم FCM استفاده شد. یافته ها : از نظر شاخص مرکزیت (مجموع تاثیرپذیری و تاثیرگذاری)، مفاهیم ""توانمندسازی دانشجو""، ""اعتبار و وجهه دانشگاه""، ""بودجه دریافتی دانشکده""، ""هماهنگی آموزش با نیاز جامعه""، ""جذب و حفظ استاد برتر""، ""توانایی علمی و به روزبودن استادان""، ""آزمایشگاه ها و کارگاه های مناسب و دردسترس""، ""تعداد رشته های تحصیلی برگزارشده"" و ""هدف 10ساله""، مرکزی ترین مفاهیم بودند . نتیجه گیری: FCM ابزاری کارآمد و مفید برای تجزیه و تحلیل عوامل موثر بر مفاهیم و اهداف است و می تواند متغیرهای زبانی فازی را به وزن هایی تبدیل نماید و از آنها در مدل سازی استفاده کند.
۸.

جایگاه کتاب های درسی الکترونیک در نظام های آموزشی

کلید واژه ها: مشارکت تعامل طراحی کتاب درسی کتاب درسی الکترونیکی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 800 تعداد دانلود : 936
مقدمه: تعامل یکی از ویژگی های اساسی کتاب های درسی الکترونیکی است که وجه تمایز اصلی بین کتاب­های چاپی با سنتی نیز به شمار می رود. پژوهش های مختلف نشان می دهند که افراد مختلف 60% از آنچه را که با آن تعامل داشته اند به یاد می آورند. این جمله موید نقش اساسی، تعامل در طراحی محیط های یادگیری و مواد آموزشی است. مبانی نظری و پیشینه پژوهشی نشان می دهد که اگرچه تفاوت های بارزی بین کتاب های سنتی و الکترونیکی، به ویژه از نظر اصول طراحی وجود دارد، ولی به هنگام تهیه کتاب های درسی الکترونیک، اصول طراحی تعامل و مشارکت کمتر مورد توجه قرار گرفته است. بنابراین این در این مقاله با استخراج مطالب و نظرات مختلف، به معرفی تعاملات ممکن و بسترهای مناسب طراحی تعاملی کتاب های درسی الکترونیکی پرداخته شده است. هدف از این پژوهش بررسی نقش و جایگاه تعامل در کتاب درسی الکترونیک و ارایه رهنمودهای کاربردی برای طراحی مناسب آنها بود. نتیجه گیری: عنصر تعامل، یکی از عناصر مهم و تاثیرگذار در کتاب های درسی الکترونیک و مورد تایید پژوهش های مختلف است که این مهم، دقت و توجه طراحان و تولیدکنندگان کتاب الکترونیک را ایجاب می کند.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۸۱