پژوهش های فقه و مبانی حقوق اسلامی

پژوهش های فقه و مبانی حقوق اسلامی

پژوهش های فقه و مبانی حقوق اسلامی 1382 شماره 2

مقالات

۱.

خدمات اجتماعی از منظر وجوب کفائی

نویسنده:

کلید واژه ها: عینی واجب کفائی شرایط تکلیف توصلی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 856
به طور طبیعی ، ساماندهی و حل مشکلات اجتماعی ، از قدرت انگیزشی همسن با منافع زندگی فردی برخوردار نمی باشد ؛ از این رو ، ممکن است ابتدائا تصور شود که فقه اسلامی در این زمینه دارای نقص است ؛ در حالی که واقعا این طور نیست . اسلام در این رابطه ، راه حل هایی را رائه کرده است که یکی از این راهکارها ، استفاده از حکم « وجوب کفائی » است . بررسی عمومیت این حکم ، شرط بودن بلوغ در واجبات کفائی توصلی و نیز تبدیل وجوب کفائی به عینی از مسائل زیر مجوعه این مبحث می باشد .
۲.

فساد بیع و آثار آن

کلید واژه ها: بیع بطلان انفساخ فاسد بیع فاسد آثار بیع مایضمن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 659
مقاله ای که پیش روی شما ، خواننده عزیز ،قرارداد ، در سه فصل ، انواع بیع و آثار آن را بررسی می کند . فصل نخست ، تعاریف و کیات را شمال است و در آن معانی لغوی و اصطلاحی الفاظ ، تقسیم بندی معاملات ، وضعیت حقوقی قراردادها و روابط طرفین قرارداد ، مورد بحث واقع شده است . در فصل دوم ، پس از مقایسه صفات و حالات مختلف عقد از قبیل : صحت ، فساد ، بطلان ، انحلال ، اقاله ، فسخ ، تفاسخ و انفساخ ، مبحث بیع فاسد را مطرح و به تبع آن شروط فساد و بطلان عقد و آثار و تبعات آنها را بیان کرده ایم .
۳.

ضرورت تقلید

نویسنده:

کلید واژه ها: اجتهاد تقلید حجت فقاهت انسداد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 882
« تقلید » به معنای « عمل به فتوای مجتهد در احکام دین » مصحح اعمال و عبادات مکلفین و موجب برائت ذمه آنان و در شمار آن دسته از ویژگیهای مکتب اهل بیت علیه السلام است که احصاء برکات آن از حیطه توان و تصور انسان خارج است متاسفانه ، در سالهای اخیر و به دنبال شبیخون فرهنگی دشمن ، ارزشهای اسلامی جامعه و باورهای دینی مردم ، از جمله مبحث کاملا عقلائی و بسیار مترقی تقلید که عامل سریان فقه در شریان حیات جامعه و نقطه قوت و مایه مباهات و رمز پویایی فقاهت شیعه است ، به صورتی ناجوانمردانه ، مورد هجمه قرار گرفته و مسئولیت پاسداران حریم دین را ، در دفاع از مقدسات الهی ، مضاعف نموده است .
۴.

کلامی پیرامون تلفظ صحیح حرف ضاد

نویسنده:
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 366
ضرورت حصول اطمینان ار صحت قرائت نماز و اهمیت تلاوت مقبول و دلنشین کلام الهی و اقتدا به معصومین علیه السلام که امرای بی بدیل بیان و فصحای همیشه دورانند ، فراگیری تلفظ صحیح حروف عربی را برای ما ، مسلمانان غیر عرب ، ایجاب می کند . در این میان ، صعوبت ادای حرف « ضاد » که بعضا به تردید و ایجاد وسوسه در نماز و حسن تلاوت می انجامد ، از یک طرف و عام البلوی بودن مطلب و گره خوردن آن با دین و عبادت مردم از سوی دیگر ، سنگینی مسئولیت محققین و اهل خبره را مضاعف و بر لزوم چراه اندیشی و اقدام موثر تاکید می نماید .
۵.

عرف در نظر فقیهان و حقوقدانان

کلید واژه ها: عرف عادت سیره سیره عقلا سیره متشرعه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 251
عرف با همه تعاریف گوناگونی که از آن شده است ، فرایندی است که مردم بدان خو گرفته باشند و جزئی از برنامه های زندگی فردی و اجتماعی آنان شده باشد و بر حسب عادت بر آن اساس رفتار نمایند . آداب و رسوم مناطق در صرف غذا ، پوشش ، لباسها و حرفه های خاص ، عرفهای متعدی را نیز به وجود آورده است . عرف در معاملات و عقود گوناگون و علوم مختلف همانند اصلول ، فقه ، حقوق و غیر آن نیز کاربرد دارد و جایگاه خاصی را به خود اختصاص داده است . در این مقاله ، ما سعی کرده ایم این جایگاه را تبیین نماییم .
۶.

حدود مالکیت انفال در پرتو آیات حکیم

کلید واژه ها: مالکیت انفال غنیمت اراضی موات فی ء

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 573
در آغاز ، معنی لغوی انفال و مفهوم آن در فقه و قرآن و پس از آن ، اختلاف در معنی انفال ، پیش قراول مطالب مقاله است . غنایم جنگی ، معادن ، کوه ها ، دشت و دمن ، نیزارها ، جنگلها و زمین های بدون مالک ، از مباحث عمده در انفال هستند و شاید مهم ترین بحث در انفال ، مالکیت و نحوه استفاده از آن باشد که مقاله در پایان متعرض آن شده است .